Valpreventietraining is razend populair, maar hoe effectief is dit om op je oude dag gezond te blijven?

Eén op de drie mensen boven de 65 komt jaarlijks ten val, en bij 75-plussers loopt dat op tot de helft. De lichamelijke én mentale impact is vaak groot, maar veel van deze valincidenten zijn te voorkomen. Wetenschappelijk onderzoek toont aan: een goed gekozen beweegprogramma kan écht het verschil maken.

Als een persoon op leeftijd valt, kan dat flinke gevolgen hebben. Denk bijvoorbeeld aan een gebroken heup, waardoor iemand (lang) in het ziekenhuis terechtkomt.

Volgens een grote literatuurstudie uit 2023 naar de effectiviteit van beweeginterventies bij ouderen blijkt dat gestructureerde oefenprogramma’s het valrisico significant verlagen. Vooral interventies die zich richten op balans, spierkracht en mobiliteit laten duidelijke effecten zien.

Hoe intensiever en consistenter de oefeningen worden uitgevoerd, hoe groter het effect. Met name programma’s van minstens drie uur per week, onder begeleiding van een professional, dragen bij aan een meetbare daling in het aantal valincidenten. Beweging is daarmee niet alleen een manier om fit te blijven, maar een bewezen effectieve strategie tegen vallen.

Succesvolle beweeginterventies voldoen aan vijf criteria:

1. Ze dagen de balans matig tot sterk uit.
2. Ze worden minimaal drie uur per week uitgevoerd.
3. Ze houden rekening met iemands medische achtergrond en valgeschiedenis.
4. Ze worden begeleid door een professional.
5. Ze stimuleren deelnemers om ook ná het programma actief te blijven.

Benieuwd hoe het ervoor staat met jouw stabiliteit? Via de website testjevalrisico.nl kun je jouw valrisico testen.

Valpreventietrainingen worden in Nederland onder bepaalde voorwaarden vergoed vanuit de zorgverzekeraar. Zo moet iemand negatief scoren op de valrisicobeoordeling, die kan worden uitgevoerd door de huisarts. Hij of zij kan je dan doorverwijzen naar een valpreventietraining. Maar controleer altijd of jouw zorgverzekeraar dat specifieke programma vergoedt.

In Nederland zijn drie programma’s erkend als effectief:

• In Balans: combinatie van informatie en tai chi-achtige oefeningen.
• Vallen Verleden Tijd: sport, hindernisbanen en valtechnieken.
• Otago: spierversterkende en balansoefeningen voor thuis of in groepsverband.

Beweegprogramma’s verbeteren niet alleen kracht en stabiliteit, maar vergroten ook het bewustzijn van het eigen kunnen. Het kan je leren omgaan met omgevingsrisico’s en het zelfvertrouwen omtrent beweging te vergroten. Want als we minder willen vallen, dan moeten we, ironisch genoeg, meer bewegen.

Meer weten over gezondheid? In deze stukken helpen we je op weg: