Fluoride in onze tandpasta: onmisbaar of giftig?

Foto: Unsplash.

We smeren het achteloos op onze tanden: fluoride. Volgens tandartsen is het onmisbaar, anderen beweren dat het giftig is en ziektes kan veroorzaken. Wat is daarvan waar?

Fluoride is een natuurlijk mineraal, dat van nature in kleine hoeveelheden voorkomt in water, lucht, planten en gesteente. Het wordt al decennialang toegevoegd aan tandpasta, omdat dit het tandglazuur beschermt tegen gaatjes. Fluoride maakt het glazuur harder en helpt het herstellen als het door zuren is aangetast.

Op social media gaan de wildste verhalen over fluoride rond. Het zou bijvoorbeeld je IQ verlagen, gezondheidsproblemen als botkanker en schildklierproblemen veroorzaken of tot vergiftiging kunnen leiden.

Radar zocht uit wat hiervan waar is. Remco Westerink, hoofd van de onderzoeksgroep Neurotoxicologie aan de Universiteit Utrecht, legt tegen het consumentenprogramma uit dat fluoride alleen giftig is als je er te veel van binnenkrijgt. Elke stof, zelfs water, kán in grote hoeveelheden giftig zijn. In de hoeveelheden die ‘wij’ binnenkrijgen, bij aanbevolen en correct gebruik, zijn er geen gezondheidsrisico’s.

De acceptabele hoeveelheid fluoride in Europa is ongeveer 3 milligram per dag. Er zit ongeveer 1 milligram fluoride in de tandpasta die je op je tandenborstel doet. Je kunt dus prima twee à drie keer per dag je tanden poetsen. Die 3 milligram is volgens Westerink bovendien erg streng, in de Verenigde Staten is het advies bijvoorbeeld om onder de 7 milligram fluoride te blijven.

Daarnaast is de opname van fluoride via je tandpasta minimaal. „Omdat je het weer uitspuugt en je wangslijmvlies zeker niet alle fluoride opneemt. Het is alleen niet de bedoeling dat je het gaat eten. Dan zou je wel te veel fluoride kunnen binnenkrijgen, wat schadelijk zou kunnen zijn.” Tandpasta voor kinderen bevat minder fluoride, omdat jonge kinderen tandpasta vaak inslikken.

Het verband tussen een lager IQ en de inname van fluoride komt volgens Westerink niet helemaal uit de lucht vallen. Er zijn inderdaad studies die zeggen dat er een verband is, maar dat lijkt wel bij een hogere mate van fluoride te zijn. Hij stelt dat er het een en ander schort aan de onderzoeken. Zo focussen deze onderzoeken zich vaak op één gebied, waar meer fluoride wordt toegevoegd aan het drinkwater. Ook komen de mensen in de gebieden waar onderzoek is gedaan vaak uit regio’s met lagere sociaaleconomische klassen, met slechtere waterleidingen van lood en hebben ze een lager inkomen.

Mondhygiënist en klinisch epidemioloog professor Dagmar Else Slot ziet vooral de voordelen van fluoride: „Het gebruik heeft hele positieve effecten op je mondgezondheid.”

Tandpasta zonder fluoride zou ze dan ook niet aanraden. „Het is moeilijk om een gezonde mond te behouden zonder het gebruik van een tandpasta met fluoride. Het risico op gaatjes is dan aanzienlijk groter dan wanneer je poetst met een fluoridehoudende tandpasta. Door het eten en drinken ontstaat er een zuurstoot in de mond, op dat moment lost het glazuur langzaam op. Met fluoride maak je je glazuur extra sterk. Ook bouwt fluoride zich in, in het allereerste begin van een gaatje.”

Ons gebit goed verzorgen is belangrijk. Wist je dat je je tanden het beste vóór het ontbijt kunt poetsen? En heb jij last van een slechte adem? Dat komt vaak hierdoor en zo kom je er ook weer vanaf.