AI-tool ontworpen om vulkaanuitbarstingen tot 12 uur van tevoren te voorspellen

Europa Press

Krant La Jornada, donderdag 6 november 2025, p. 6

Granada. Een internationaal onderzoeksproject onder leiding van de Universiteit van Granada (UGR) heeft een procedure ontwikkeld, gebaseerd op kunstmatige intelligentie (AI) en signaaltheorie, die vulkaanuitbarstingen minstens 12 uur van tevoren kan voorspellen en het einde ervan binnen slechts drie uur kan bevestigen. "Een cruciale vooruitgang voor risicomanagement en civiele bescherming."

Deze methodologie is al succesvol gevalideerd bij de uitbarstingen van Tajogaite op La Palma (Santa Cruz de Tenerife) in 2021 en bij de Volcán de Fuego de Colima (Mexico). De methode analyseert seismische parameters in realtime om "uitbarstingen te anticiperen en hun gedrag te karakteriseren."

Het onderzoek, dat is gepubliceerd in het Journal of Volcanology and Geothermal Research en waaraan ook onderzoekers van de universiteiten van Colima (Mexico) en Canterbury (Nieuw-Zeeland) en het Volcanological Institute of the Canary Islands op Tenerife deelnemen, legt de basis voor een nieuwe generatie voorspellingsinstrumenten voor vulkanen.

Het is dus een hulpmiddel voor vroegtijdige waarschuwing, gebaseerd op een aanpak die op zijn beurt uitgaat van de gezamenlijke analyse van drie specifieke seismische parameters: de Shannon-entropie, de frequentie-index en de zogenaamde kurtosis, die informatie geeft over de waarschijnlijkheidsverdeling.

Entropie meet de mate van wanorde in seismische signalen, en de afname ervan geeft aan dat aardbevingen meer georganiseerd worden, een patroon dat vaak vlak voor een uitbarsting optreedt. De frequentie-index identificeert veranderingen in de dominante frequenties die geassocieerd worden met verschillende soorten magmatische activiteit, terwijl kurtosis effectief is in het detecteren van impulsieve seismische gebeurtenissen, aldus de Universiteit van Granada.