Bergwegen en kolenmijnen sluiten grizzlyberen af van hun leefgebied, zo blijkt uit onderzoek

Uit een nieuw onderzoek blijkt dat grizzlyberen hun trektochten in de Canadese Rockies hebben moeten aanpassen. Ze worden steeds meer belemmerd doordat ze menselijke ontwikkelingen, zoals kolenmijnen, snelwegen, grote reservoirs en steden, moeten vermijden.

Het onderzoek, gepubliceerd in Conservation Science and Practice , analyseerde 20 jaar aan GPS-halsbandgegevens van ruim 100 grizzlyberen en concludeerde dat mensen een aanzienlijke invloed hebben gehad op de manier waarop beren zich voortbewegen in een landschap van 85.000 vierkante kilometer in het zuiden van Brits-Columbia en Alberta.

"Er is al sprake van behoorlijk wat verlies van connectiviteit voor grizzlyberen in de zuidelijke Canadese Rocky Mountains", aldus Eric Palm, hoofdauteur van het onderzoek en postdoctoraal onderzoeker aan de Universiteit van Montana.

Nieuwe kolenmijnen, steden of snelwegen zouden alleen maar meer obstakels opwerpen voor grizzlyberen om zich te verplaatsen en voedsel te vinden, zei hij. Dit zou op termijn mogelijk grotere gevolgen kunnen hebben.

"Omdat die basislijn al behoorlijk hoog is, kunnen eventuele extra verliezen uiteindelijk gevolgen hebben voor de populatie grizzlyberen", aldus hij.

In januari hief de provincie een moratorium op de kolenwinning op de oostelijke hellingen van de Rocky Mountains op, waardoor opgeschorte projecten weer konden worden hervat.

Meer menselijke ontwikkeling in het verschiet – zoals nieuwe en hervatte kolenmijnprojecten – zou de leefomgeving van de beren verder kunnen bedreigen, aldus Palm.

"In British Columbia en Alberta zijn er veel voorstellen voor uitbreidingen van bestaande kolenmijnen, en daarnaast worden er ook een aantal nieuwe mijnen voorgesteld", zei hij.

"Door in elk van deze gebieden nieuwe kolenmijnen te bouwen, wordt de omvang van de menselijke infrastructuur vergroot, wat de connectiviteit kan beïnvloeden, omdat dieren dan doorgaans niet van de ene naar de andere habitat kunnen trekken."

Op zoek naar voedsel, problemen tegenkomen

Met behulp van computersimulaties werd voorspeld welke impact verdere ontwikkeling op beren in de toekomst zou hebben. Uit het onderzoek bleek dat de leefgebieden daardoor nog verder van elkaar af zouden raken, waardoor hun bewegingsvrijheid beperkt zou worden.

Palm legde uit dat grizzlyberen in de Canadese Rockies zich zelden op de prairies wagen en zich in de bergen ophouden. Maar daar zijn de beren beperkter, omdat mensen doorgaans infrastructuur ontwikkelen in de valleibodems waar sommige voedselbronnen floreren.

De onderzoekers ontdekten dat bij een voedseltekort zowel mannelijke als vrouwelijke beren het risico lopen om dichter bij de weg te gaan zoeken naar voedsel. De bossen langs de kant van de weg herbergen namelijk aantrekkelijk voedsel, zoals grassen, bloeiende planten en buffelbessen.

Tal Avgar, ecoloog en universitair docent aan de University of British Columbia die meewerkte aan het onderzoek, zei dat een "grizzlybeer die een lang en gelukkig leven wil leiden, mensen zoveel mogelijk moet vermijden."

Volgens de meest recente telling in Alberta zijn er in de periode tussen 2013 en 2022 235 grizzlyberen gestorven door toedoen van mensen. De meeste sterfgevallen van grizzlyberen in de provincie worden door toedoen van mensen veroorzaakt.

In mei werden twee vrouwtjesgrizzlyberen door treinen gedood bij afzonderlijke incidenten in het Banff National Park.

"Soms worden mensen geassocieerd met de plek waar het voedsel is, maar over het algemeen weten we dat beren liever niet in de buurt van mensen komen. Ze willen liever niet op de infrastructuur komen die door mensen wordt gebruikt", aldus Avgar.

Een potentiële bedreiging voor de berenpopulaties

"Als de overdracht van genen vanuit één gebied wordt belemmerd, zouden sommige van deze populaties uiteindelijk meer van elkaar geïsoleerd kunnen raken", speculeerde Palm.

Hoewel dit onderzoek beperkt was tot gegevens over de verplaatsingen van grizzlyberen, zei Palm dat er ruimte was voor verder onderzoek naar de mogelijkheid dat nieuwe infrastructuur niet alleen de mobiliteit van de beren zou beperken, maar ook welke impact dat zou kunnen hebben op hun voortplanting.

Hoewel de dreiging van nieuwe ontwikkelingen zorgelijk is, zei Palm dat er veel werk wordt verricht om de verbindingen tussen leefgebieden in de Rockies te verbeteren. Denk bijvoorbeeld aan oversteekplaatsen voor wilde dieren over of onder wegen, zodat dieren gemakkelijker de door de mens aangelegde infrastructuur kunnen oversteken.

"Er is veel kwetsbaarheid tussen verschillende soorten en in hoeverre ze zich aanpassen aan de hand van deze kruisingen. Soms zijn deze kruisingen heel succesvol, maar soms ook minder", aldus Avgar.

Avgar zei dat ecopassages nog steeds nuttig zijn voor het creëren van verbindingen tussen leefgebieden, maar dat de oplossing beperkt blijft tot wegen.

"Er zijn absoluut situaties waarin we die oversteekplaatsen niet kunnen realiseren, zoals menselijke nederzettingen of een mijn," zei hij. "We kunnen er geen brug overheen bouwen. Het is een gebied dat de beren tot op zekere hoogte zullen vermijden.

"Het belangrijkste dat we in gedachten moeten houden, is dat we bij het plannen van ontwikkelingen, dit willen doen op de schaal van het grote landschap. We moeten er rekening mee houden dat populaties dieren zich nog steeds door het landschap kunnen bewegen. En als we één pad blokkeren, laten we misschien andere paden open voor toekomstige ontwikkelingen."