Do apteki nie tylko po leki – jak Europejczycy postrzegają farmaceutów?

• To apteka zamiast przychodni coraz częściej staje się pierwszym miejscem, do którego pacjenci udają się po pomoc
• Wpływają na to długie kolejki do lekarzy, a także ograniczony czas konsultacji - w szczególności w sezonie infekcji i przeziębień
• Aż 58 proc. Europejczyków deklaruje zaufanie do farmaceutów - wynika z tegorocznej edycji STADA Health Report
• W kwestiach związanych ze zdrowiem większym zaufaniem cieszą się jedynie lekarze rodzinni (69 proc.), inni pracownicy ochrony zdrowia (61 proc.) oraz naukowcy (59 proc.)

Jak wynika z tegorocznej edycji STADA Health Report, aż 58 proc. Europejczyków deklaruje zaufanie do farmaceutów. W kwestiach związanych ze zdrowiem większym zaufaniem cieszą się jedynie lekarze rodzinni (69 proc.), inni pracownicy ochrony zdrowia (61 proc.) oraz naukowcy (59 proc.).

Oczekiwanie na wizytę lekarską, a także ograniczony czas konsultacji – w szczególności w sezonie infekcji i przeziębień – coraz częściej sprawia, że to apteka zamiast przychodni staje się pierwszym miejscem, do którego pacjenci udają się po pomoc.

Jak zmieniło się postrzeganie roli farmaceutów na przestrzeni ostatnich lat? Z jakimi dolegliwościami najczęściej zgłaszamy się do tych specjalistów? I czy Polacy, w takim samym stopniu jak inni Europejczycy, darzą farmaceutów zaufaniem?

Farmaceuci od lat cieszą się w Polsce dużym zaufaniem społecznym. Już w badaniu z 2017 roku, 61 proc. Polaków uznawało ich za osoby cieszące się zaufaniem publicznym.

Podobnie jest także teraz, co potwierdzają wyniki STADA Health Report 2025 – 53 proc. z nas deklaruje zaufanie do tej grupy zawodowej, co jest bliskie średniej europejskiej (58 proc.).

Co ciekawe, największym zaufaniem farmaceuci cieszą się w:

• Wielkiej Brytanii (69 proc.),
• Irlandii (69 proc.)
• Belgii (69 proc.).

Chociaż większość leków bez recepty można dziś zamówić online, to właśnie bezpośredni kontakt i możliwość uzyskania porady jest jednym z głównych powodów, dla których Europejczycy odwiedzają tradycyjne apteki – deklaruje tak aż 40 proc. badanych. Kolejne 40 proc. korzysta z aptek stacjonarnych ze względu na możliwość otrzymania produktu od razu, kiedy tego potrzebują.

Dla 30 proc. Europejczyków (i aż 40 proc. Polaków) apteka jest miejscem, w którym mogą zaopatrzyć się we wszystko, czego potrzebują, aby zadbać o swoje zdrowie, a 28 proc. zna i ufa osobom, które tam pracują. Jedynie 5 proc. (i 2 proc. Polaków) nigdy nie korzysta z aptek stacjonarnych, wybierając te dostępne internetowo.

- Farmaceuci i farmaceutki to wysoko wykwalifikowani specjaliści, którzy dzięki wieloletniej edukacji i ciągłemu doskonaleniu kompetencji odgrywają istotną rolę w procesie leczenia pacjenta. Ich wiedza i doświadczenie mają kluczowe znaczenie w zapewnieniu bezpieczeństwa farmakoterapii, wspieraniu pacjentów w przestrzeganiu zaleceń lekarskich i profilaktyce zdrowotnej - mówi Marta Prechtlova, CHC Director, STADA Pharm.

Jak dodaje: "fakt, że tak wielu Europejczyków, w tym Polaków, odwiedza apteki, mimo rosnącej dostępności zakupów online, świadczy o tym, że doceniamy ich role i kompetencje. Cieszy również to, że wciąż zdecydowanie bardziej wartościowa jest dla nas porada lekarza, farmaceuty bądź innego specjalisty – a nie odpowiedź uzyskania dzięki sztucznej inteligencji bądź znaleziona w internetowej wyszukiwarce".

Doradztwo, realizacja recept, edukacja - czyli o obowiązkach i kompetencjach farmaceutów w aptece

Zawód farmaceuty dynamicznie się zmienia - obecnie jest to kluczowy partner systemu ochrony zdrowia. Ta ewolucja jest odpowiedzią na rosnące potrzeby pacjentów, a także krokiem w stronę lepszej dostępności opieki zdrowotnej. Jakie są więc kompetencje współczesnych farmaceutów?

• Realizacja recept – w aptece farmaceuta ma za zadanie przyjmowanie i realizację recept wystawionych przez lekarzy. Sprawdza również zgodność recepty z przepisami prawa i zaleceniami lekarza. Dobiera odpowiednie leki, a także udziela pacjentowi informacji na temat ich stosowania.
• Doradztwo farmaceutyczne – jednym z kluczowych zadań farmaceuty jest udzielanie pacjentom fachowych porad dotyczących leków i ich stosowania. Farmaceuta wyjaśnia dawkowanie, możliwe skutki uboczne oraz przeciwwskazania, a także doradza w sprawach suplementów diety, leków dostępnych bez recepty i zdrowego stylu życia. Jak wynika z raportu STADA Health Report 2025 zatkany nos (42%), a także ból gardła (41%) są dolegliwościami, z którymi najczęściej zgłaszamy się o pomoc do farmaceutów.
• Przegląd lekowy – dodatkowa usługa, podczas której farmaceuta może sprawdzić, czy stosowane przez pacjenta leki – często przepisywane przez różnych specjalistów – nie wchodzą ze sobą w interakcje albo nie dublują się. Podczas przeglądu, farmaceuta przeprowadza szczegółowy wywiad na temat wszystkich preparatów, które stosuje, albo zamierza stosować pacjent, uwzględniając nie tylko leki, ale też suplementy, zioła, a nawet opisując stosowane wyroby medyczne, w kontekście swojego stanu zdrowia. W ramach przeglądu farmaceuta nie zmieni terapii zaleconej przez lekarza, ale w razie dostrzeżenia problemu lekowego, przekaże odpowiednią informację i zaleci rozmowę ze specjalistą.
• Recepta farmaceutyczna – farmaceuta ma możliwość wystawienia recepty farmaceutycznej. Nie jest ona zastępstwem recepty lekarskiej i może zostać wystawiona jedynie w sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia, np. w sytuacji, gdy pacjent nie ma możliwości skontaktowania się z lekarzem lub przychodnią i uzyskać nowej recepty lekarskiej. Recepta wystawiona przez farmaceutę jest zawsze pełnopłatna, tzn. nie obowiązują na nią żadne zniżki, które mogłyby obowiązywać przy tradycyjnej recepcie od lekarza.
• Wykonywanie szczepień – farmaceuci pracujący w aptekach, które podpisały umowę z NFZ mogą również wykonywać szczepienia. W nowym wykazie szczepień, które mogą być wykonywane w aptekach (obowiązującym od 25 sierpnia), znajdują się między innymi: szczepienia przeciw COVID-19, grypie, odrze, śwince i różyczce, półpaścowi, wirusowi HPV, wirusowemu zapaleniu wątroby typu A i B. Pełna lista szczepień wraz z wykazem aptek realizujących szczepienia dostępna jest na stronie: Zaszczep się w aptece | Pacjent
• Badania diagnostyczne – farmaceuci, którzy ukończyli odpowiednie kursy kwalifikacyjne mają również możliwość wykonywania różnych badań diagnostycznych. Wśród nich znajduje się m.in. test antygenowy w kierunku SARS-CoV-2, test stężenia glukozy we krwi, badanie podstawowych parametrów życiowych (ciśnienie krwi, tętno, puls i saturacja krwi), pomiar masy ciała, wzrostu i obwodu w pasie, a także obliczanie wskaźnika BMI (ang. Body Mass Index) oraz stosunku obwodu talii do obwodu bioder (WHR – ang. Waist-Hip Ratio), a także kontrola panelu lipidowego.

Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.