De ultieme Dolby Atmos-ervaring vindt u misschien wel in uw auto

Het is eerlijk om te zeggen dat geen vijf mensen, samengepakt in een compacte SUV, zo in vervoering raakten tijdens een ritje door het platteland als mijn schoonfamilie en ik op een bijzondere zondag midden in de zomer. Het was niet alleen de zijdezachte prestaties van de Cadillac Optiq , of zelfs het ongelooflijke AKG-geluidssysteem met 19 speakers, maar een x-factor die onze rijervaring naar een hoger plan tilde: Dolby Atmos Music.

Als je het nog nooit in een auto als deze hebt gehoord, denk je misschien dat ik een grapje maak. Iedereen heeft waarschijnlijk wel ervaring met Dolby Atmos voor films en tv-programma's, misschien met een soundbar of in een luxe bioscoop. Het gebruikt 'objectgebaseerd' surround sound om effecten zoals een helikopter of een zoemende bij als 'geluidsobjecten' te plaatsen die vrijwel overal in een driedimensionale ruimte kunnen bewegen.

Met Atmos Music kunnen producers instrumenten in 3D verplaatsen, vrijwel zonder beperkingen wat betreft de plaatsing. Het is een spannend format, maar de toegankelijkheid ervan is ernstig beperkt: tot voor kort was het eigenlijk alleen beschikbaar in koptelefoons zoals de AirPods Max . Met Dolby Atmos in auto's en de stilte van moderne elektrische auto's zien we misschien eindelijk een echte audiofiele evolutie.

Echte audionerds weten hoe goed het kan zijn. Mijn eerste echte Atmos Music-ervaring was op de Consumer Electronics Show (CES) van 2020 in Las Vegas. Daar, in een achterzaal van het luxueuze Wynn Casino, kreeg ik een voorproefje van de ware potentie van het format, dankzij een carrousel van high-end Focal-torens en hoogteluidsprekers. Van Prince tot Elton John, ik werd als nooit tevoren meegesleurd in mijn favoriete nummers. Het was fantastisch.

Toen besefte ik ook dat het juist muziek is – niet films of tv – die de potentie heeft om de kracht van het format volledig te benutten. Hoewel Atmos voor films spannend kan zijn, vooral in een bioscoop met meerdere speakers, wordt het beperkt door de noodzaak om dialogen centraal te stellen. Met de vrijheid om tientallen instrumenten om je heen te plaatsen en te verplaatsen, gaat Atmos Music verder en biedt het producers en muzikanten een nieuwe creatieve uitlaatklep met mogelijkheden die verder gaan dan ooit tevoren. Is het je ooit opgevallen hoe bijzonder goed de soundtrack van een film klinkt in een bioscoop? Dat komt vaak door een multichannel upmix.

Niet alleen luisteraars zijn enthousiast over het nieuwe format. In de afgelopen vijf jaar heeft Atmos Music zich razendsnel door de muziekindustrie verspreid. Creatievelingen van alle kanten hebben het geprezen, van Giles Martin (zoon van George Martin) van Abbey Road Studio tot Finneas van Billy Eilish. Tijdens de lancering van de Atmos Music-ready Sonos Era 300 (9/10, aanbevolen door WIRED) vertelde Martin, samen met een panel van experts uit de industrie, dat bijna alle nieuwe popmuziek in Atmos wordt gemixt. Dolby claimt 1200 Atmos-ready studio's in meer dan 50 landen, met 93 van de Billboard Top 100-nummers van 2024 in het format gemixt, terwijl diensten zoals Amazon Music, Tidal en Apple Music streaming steeds toegankelijker hebben gemaakt.

Ondanks de interesse van de industrie blijft brede acceptatie van Dolby Atmos Music door consumenten ongrijpbaar. Zelfs als professioneel audiorecensent die tientallen Dolby Atmos soundbars en speakers heeft getest, is mijn Atmos Music-ervaring beperkt; niets komt nog in de buurt van die luistersessie in 2020 in mijn testruimte. Totdat Dolby opnieuw op de CES 2025 aanklopte en de vruchten van zijn nieuwste Atmos Music-project liet zien: een Cadillac Optiq tot de nok toe volgeladen met speakers, en Amazon Music aan het roer.

We rijden allemaal meerdere dagen per week rond in draagbare sounddomes, beperkt tot stereomuziek als Luddieten, en weten nooit wat we missen. Heeft Dolby eindelijk het perfecte distributiesysteem gevonden om het ware potentieel van Atmos Music te benutten?

Na twee weken cruisen met Atmos Music als soundtrack twijfelde ik er niet aan dat Dolby niet alleen iets bijzonders in petto heeft, maar ook dat een auto, en dan met name een elektrische auto, het ultieme voertuig is (letterlijk en figuurlijk) om dat waar te maken. Autofabrikanten wereldwijd lijken het geheim te kennen: Dolby noemt al meer dan 130 Atmos-ready modellen.

Net als dialogen in cinematografische Atmos-mixen, is de ongeschreven regel van Atmos Music dat de leadzang van een nummer (grotendeels) centraal moet staan in de mix. Vanaf dat moment is bijna niets meer taboe. Tijdens mijn ervaring met het fantastische AKG-systeem van de Cadillac heb ik zo'n beetje elke denkbare instrumentale mixstijl geprobeerd, en elk had iets te bieden.

Tracks vol effecten zijn een makkelijk doelwit voor de meer onverschrokken Atmos-mixers. Pink Floyds "On the Run" van Dark Side of the Moon is een goed voorbeeld, met de echo van de voetstappen die door het interieur van de auto stuiteren, lasereffecten die van voor naar achteren bewegen en stemmen die uit de linkerbovenspeaker knallen of over de kop en weer terug rollen. "Money", van dezelfde remaster uit 2023, maakt een vergelijkbare maaltijd van filmische effecten met kassageluiden, klikken en bellen in de intro. Al snel waren het echter de rest van de instrumenten die de grootste impact hadden, aangezien de meerdere gitaarsolo's en klanken met nog meer flair en effectiviteit naar voren kwamen.

Hoe verder ik door afspeellijsten en artiesten bladerde, hoe meer ik verdiept raakte in meer geaarde opnames, die Atmos Music's elementaire vermogen om instrumenten met precisie en helderheid te scheiden demonstreerden. Voeg daar de soepele elektrische rit aan toe en je hebt een volledig mobiele audiofiele ervaring. En dat is een woord dat ik niet lichtzinnig gebruik.

Iconische Fleetwood Mac-nummers zoals "Rhiannon" en "The Chain" versterkten het idee verder dat het samenvoegen van geïsoleerde instrumenten over de overvloed aan speakers van de auto tot een boeiender sferisch geheel de grootste troef is van Atmos Music. Mijn favoriete nummer uit de recensie, "Trinity" van Snarky Puppy, was het ultieme voorbeeld. De mix van wervelende bas, rijke en zoemende houtblazers, zwevende gitaren en krachtige percussie deed mijn armharen overeind staan en zorgde er bijna voor dat mijn vrouw en ik een afspraak misten. Mijn gezin had het enorm naar hun zin met het uitproberen van verschillende stoelen, elk met een iets andere versie van elk nummer.

Nieuwere popnummers zoals Lady Gaga's "Abracadabra" of The Weeknd's "Too Late" waren vergelijkbare krachtige voorbeelden, vanaf het begin gemixt in Atmos. Prince' klassieker "When Doves Cry" zorgde voor een verbluffende mix van immersie en audiofiele helderheid. De laatste synthtrack, die door de speakers in de auto heen stuiterde, neigde naar gimmicky, maar oversteeg nooit.

Dan waren er de mixen die een klassieker compleet veranderden. Ik had REM's Automatic for the People bij de release bijna versleten, maar "Drive" in Atmos Music was een compleet nieuwe ervaring. De akoestische gitaar linksboven plaatsen, in dit geval in een kleine speaker boven mijn stoel, leek aanvankelijk wat gewaagd, maar naarmate de mix zich eromheen opbouwde met de vocalen in het midden, kreeg ik er kippenvel van. Evenzo creëerde de geborstelde snaredrum in Neil Youngs "Harvest Moon" een totaal nieuwe sfeer toen de andere instrumenten zich eromheen verzamelden.

Niet alles knalt zo dramatisch, en er waren nummers waar iets verloren ging (of juist gewonnen) in de vertaling. Reverb was een element waar mixers in sommige oudere nummers soms niet goed raad mee wisten. De snare in Elton Johns "Mellow" van Honky Château voelt vreemd misplaatst, met extra werkwoord dat duidelijk niet bedoeld was om geïsoleerd te blijven. Zoals met elke mix komt het neer op keuzes, en niet alle zijn gelijk. Toch klonk vrijwel alles waar ik naar luisterde even goed, of vaker nog beter, wanneer ik het over het Optiq-systeem verspreidde.

Over dat systeem gesproken, je vraagt je misschien af of een goede stereotrack zo goed zou klinken over een geluidssysteem dat zo uitstekend is als dat van de Optiq. Na wat heen en weer gepraat te hebben, kan ik ondubbelzinnig nee zeggen. Hoewel stereotracks erg goed kunnen klinken, had geen enkele dezelfde helderheid, punch of immersie als hun Dolby Atmos-tegenhangers. Ik heb nooit een willekeurige stereotrack voor Atmos aangezien. Het dichtstbij kwam Phil Collins' "In the Air Tonight", dat indrukwekkend de ruimte in ging toen de drums hun intrede deden. Ter vergelijking: Peter Gabriels stereo "Sledgehammer" klonk nogal vlak. (Sorry, OG Genesis-fans, ik was net zo verrast.)

Het kan niet genoeg benadrukt worden hoe cruciaal het fluisterstille interieur van de Optiq EV, het lege sonische canvas, is. Je moet het volume flink opvoeren om het Atmos Music-effect echt te voelen, en een luide auto met een ronkende motor zou dat niet evenaren, vooral gezien de manier waarop ze de lage tonen vaak verstoren. Met Amazon Music in het dashboard hadden we talloze nummers binnen handbereik, terwijl Cadillacs fantastische Super Cruise hands-off rijsysteem een soepele manier bood om helemaal op te gaan in de muziek, waardoor elke rit een uniek moment werd.

Hoewel de Optiq een wonder is als het gaat om verbluffende Atmos Music-weergave, zoals de luidsprekeropstelling die ik in het Wynn-hotel zag, vormt hij ook een drempel om in te stappen. Ik had het niet voor niets over klassieke rock: niet iedereen kan zich een nieuwe Cadillac veroorloven (ik in ieder geval niet). Dolby zegt dat meer dan 25 autofabrikanten plannen hebben aangekondigd of al meedoen aan de Atmos Music-mix, van Mercedes-Benz tot Hyundai Genesis. De meeste zijn momenteel prijzig, zoals met elke nieuwe technologie.

Er zijn nog meer betaalbare manieren om een beetje van mijn Optiq-ervaring te krijgen, waaronder een paar soundbars en stand-alone speakers waarmee je Atmos Music rechtstreeks kunt streamen, zoals de Sonos Arc Ultra (9/10, aanbevolen door WIRED) en Sonos Era 300 .

Maar zelfs nu Atmos Music is uitgebreid naar meer dan 20 streamingdiensten (Spotify is een opvallende afwezige), kan het lastiger zijn om de massa Dolby Atmos-soundbars te bereiken dan je zou verwachten. AirPlay voegde vorig jaar Atmos-streaming toe aan de HomePod , maar de ondersteuning van derden is mislukt. De Echo Studio Atmos-speaker van Amazon is stopgezet. Dolby meldt dat sommige apparaten casting hebben toegevoegd, maar het bedrijf kon geen aantallen of modellen noemen.

Het kost tijd voordat een ecosysteem als Atmos Music op stoom komt. Er zijn altijd obstakels naarmate nieuwe software- en hardwareopties zich uitbreiden. Wat het meest opviel aan de Optiq, is hoe gemakkelijk hij toegankelijk is gemaakt. Het heeft me geholpen om van een gewone luisteraar te veranderen in een absolute Atmos Music-fan. Hopelijk blijft Atmos Music doorsijpelen. De muziek is er klaar voor, het medium is klaar, nu is het tijd om het bij de mensen te krijgen.