Alerjik konjonktivit: Gerçekler ve Mitler

Alerjik konjonktivit, çoğunlukla polen, ev tozu akarları, hayvan kılı gibi alerjenlere karşı oluşan aşırı duyarlılık reaksiyonu sonucu oluşan konjonktiva iltihabıdır. Diğer konjonktivit türlerinden ayırt edilmesi önemlidir ve göz hekimi bunu kolaylıkla yapabilir. Alerjik konjonktivitte kaşıntı veya pruritus ön plandadır, salgılar mukusludur ve palpebral konjonktivada açıkça görülebilen papillalar olabilir.

Alerjik konjonktivit tanısı genellikle tam bir tıbbi öykü ve dikkatli klinik gözlem ile konulur. Bir alerjenin varlığı, değişen şiddette bir dizi alerjik tepkiyi tetikler. Alerjik konjonktivitin tüm tiplerinde temel davranış değişikliği alerjenlerle temastan kaçınmaktır. Tedaviniz topikal antihistaminikler, mast hücre stabilizatörleri, steroid olmayan antiinflamatuar ilaçlar ve kortikosteroidleri içerebilir.

Alerjik konjonktivit ile ilgili daha fazla açıklığa kavuşturulması gereken birçok mit ve gerçek bulunmaktadır. En yaygın olanları şunlardır:

– Alerjik konjonktivit zamanla kendiliğinden geçecektir. Kısmen yanlıştır. Bazı hafif vakalar iyileşebilir, ancak bazıları uygun tedavi yapılmazsa kalıcı olur veya kötüleşir.

– Alerjik konjonktivitin bazı tipleri yaşla birlikte düzelir. DOĞRU. Örneğin ilkbahar konjonktiviti ergenlikten sonra ortadan kalkma eğilimindedir.

– Alerjenden uzak durmak esastır. Doğrudur (her ne kadar çoğu zaman zor olsa da). Maruziyeti ortadan kaldırmak veya azaltmak ilaçlar kadar etkili olabilir.

– Soğuk kompres semptomların hafifletilmesine yardımcı olabilir. DOĞRU.

– Göz hijyenine (gözleri ovuşturmadan) dikkat etmek önemlidir. DOĞRU.

– Yapay gözyaşı kullanımı alerjenlerin seyreltilmesine yardımcı olur. DOĞRU.

– Bulaşıcı olabilir. YANLIŞ. Bulaşıcı etkenlerden kaynaklanmaz ve insanlar arasında bulaşmaz:

– Antibiyotiklerle tedavi edilmesi gerekir. YANLIŞ. Aynı zamanda enfeksiyon yoksa kullanılmamalıdır.

– Genellikle damla ile lokal tedavi yeterlidir. DOĞRU. İlk tedavi seçeneği antihistaminikler veya mast hücre stabilizatörleri içeren göz damlalarıdır.

– Kortizonlu göz damlaları alerjik konjonktivit için çok iyidir. YANLIŞ. Göz tansiyonunda artış ve katarakt gibi önemli yan etkilere neden olabilirler. Gerekli durumlarda dikkatli ve göz hekimi kontrolünde kullanılmalıdır.

– Bazı vakalarda sistemik tedavi gerekebilir. DOĞRU. Ağır veya dirençli olgularda (örneğin vernal veya atopik konjonktivit) oral antihistaminiklere veya immünomodülatörlere başvurulması gerekebilir.

– Bütün alerjik konjonktivitler aynıdır. YANLIŞ. Aslında alerjik konjonktivitin çok çeşitli tipleri vardır, bunların süreleri ve şiddetleri çok değişkendir.

Mevsimsel konjonktivit: En sık görülenidir, polenlerle ilişkilidir (ilkbahar/yaz). Gözlerde kaşıntı, sulanma, kızarıklık ve hafif göz kapağı ödemi görülür. Süresi aralıklı olup polen mevsimine denk gelmektedir. Tedavide topikal antihistaminikler, topikal mast hücre stabilizatörleri ve alerjenleri uzaklaştırmak için suni gözyaşları kullanılır. Vazokonstriktörler bir haftadan kısa sürelerle kullanılabilir.

Perennial konjonktivit: Yıl boyunca görülen, akarlar, mantarlar ve kıllarla ilişkili bir hastalıktır. Belirtileri ve bulguları ilkbahar konjonktiviti ile aynıdır, ancak kronik ve daha az şiddetlidir. Tedavi benzerdir, ancak daha uzun sürelidir, döngüler halinde veya sürekli olarak uygulanır. Profilaksi esastır ve evdeki çevreyi kontrol altına alarak akarlar ve diğer alerjenlerle teması azaltmayı, ev tozundan ve kirli ortamlardan veya tütün dumanı olan ortamlardan kaçınmayı, yatak çarşaflarını haftada bir yıkamayı, toz biriktiren halı, kilim ve döşemelerden kaçınmayı, evde hayvanlarla doğrudan temastan kaçınmayı, temastan sonra elleri yıkamayı ve kıyafetleri değiştirmeyi, evi iyi havalandırarak ve kuru tutarak küf ve mantardan kaçınmayı içerir. Gözlerinizde/göz kapaklarınızda makyajdan ve tahriş edici ürünlerden kaçınmanız, toz ve dış etkenlere karşı korunmak için güneş gözlüğü takmanız gerekebilir.

İlkbahar konjonktiviti: Bu, genellikle sıcak iklimlerde yaşayan çocuklarda ve ergenlerde görülen daha şiddetli bir konjonktivit türüdür. Şiddetli kaşıntı, ışığa bakmada zorluk, yabancı cisim hissi gibi şikayetlere neden olur. Üst göz kapağının iç kısmında dev papillalar vardır ve korneayı da tutabilir (tipik nodüller). Ergenlikten sonra iyileşme eğilimi gösterir, ancak tedavi edilmezse komplikasyonlara neden olabilir.

Atopik konjonktivit şiddetli, kronik ve potansiyel olarak yıkıcı olabilir. Atopik dermatitli genç bireylerde sık görülür. Pruritus, mukus sekresyonu, göz kapaklarının kronik ve şiddetli iltihabı ve vernal konjonktivite göre daha yaygın konjonktival ve korneal tutulumla kendini gösterir.

Bu nedenle alerjik konjonktivitin diğer konjonktivit formlarından ayırt edilmesi, uygunsuz tedavilerden (örneğin gereksiz antibiyotik kullanımı) kaçınılması açısından önemlidir. Birçok vaka hafif ve kolayca kontrol altına alınabilse de daha şiddetli ve kalıcı formları da vardır. Alerjenlerden nasıl kaçınılacağını bilmek ve iyi bir göz hijyeni sağlamak temel önlemlerdir. Özellikle kortikosteroidler veya vazokonstriktörler gibi kendi kendine ilaç kullanımından kaçınılmalıdır. Göz hekimi tarafından yapılan takipler, sadece doğru tanı konulmasını değil, aynı zamanda her vaka için en iyi tedavi stratejisinin belirlenmesini de sağlar.