Czy dziewiąta planeta powróciła? Ukryty gigant Układu Słonecznego znów w centrum uwagi

Ponownie rozgorzały debaty na temat istnienia nieodkrytej olbrzymiej planety w nieznanym zakątku Układu Słonecznego.

Według doniesień w Science Alert, to hipotetyczne ciało niebieskie, zwane „Planetą Dziewięć”, może być ukrytą siłą stojącą za nieregularnymi ruchami orbitalnymi w Pasie Kuipera, twierdzą niektórzy astronomowie.

Pomysł ten po raz pierwszy zaproponowano w latach 30. XX wieku, kiedy zaobserwowano odchylenia orbity Urana. Pochodzenie tego nieznanego obiektu, znanego wówczas jako „Planeta X”, zostało częściowo wyjaśnione odkryciem Plutona, ale później zostało zdyskredytowane przez ponowne obliczenie masy Neptuna.

TAJEMNICZE RUCHY W PAŚMIE KUPIERA

W 2016 roku astronomowie Konstantin Batygin i Mike Brown z Caltech wskrzesili tę starą hipotezę. Nieoczekiwane wyrównanie orbit obiektów w Pasie Kuipera za Neptunem może wskazywać na istnienie niewidocznego, dużego obiektu w tym układzie.

Podobnie jak ziemskie przyciąganie grawitacyjne na Księżyc, ta nieznana masa prawdopodobnie zaburza orbity małych obiektów. Według Batygina i Browna, efekt ten można wyjaśnić jedynie bardzo dużą planetą – o masie od 5 do 10 razy większej od masy Ziemi.

CO MÓWIĄ OBSERWACJE?

Początkowo sceptyczna, teoria ta z biegiem lat zyskała coraz większe poparcie obserwacyjne. Fakt, że niektóre obiekty w Pasie Kuipera mają podobnie nachylone i wydłużone orbity, sugeruje, że te odchylenia nie są przypadkowe. Mike Brown potwierdził ten pogląd w oświadczeniu z 2024 roku, stwierdzając: „Prawdopodobieństwo, że Planeta Dziewiąta nie istnieje, jest bardzo niskie”.

ISTNIEJĄ TEŻ PRZECIWY

Oczywiście w środowisku naukowym są osoby sprzeciwiające się tej hipotezie. Najbardziej fundamentalne pytanie brzmi: „Jeśli taka planeta istnieje, dlaczego jeszcze jej nie zaobserwowano?”. Podczas gdy niektórzy badacze twierdzą, że dostępne dane są jeszcze niewystarczające, inni sugerują, że odchylenia w Pasie Kuipera mogą być spowodowane innymi źródłami grawitacji, takimi jak mała czarna dziura lub szeroki pierścień odłamków.

NAJWIĘKSZA PRZESZKODA: CZAS

Jednym z największych wyzwań dla teorii Planety Dziewiątej jest czas. Niektóre obiekty w Pasie Kuipera, takie jak 2017 OF201, pokonują pełną orbitę wokół Słońca w ciągu około 24 000 lat. Tak długie okresy orbitalne niezwykle utrudniają wyciąganie sensownych wniosków z obserwacji.

Nowy obiekt Kuipera, 2023 KQ14, odkryty w 2023 roku, stanowi kolejne wyzwanie teoretyczne. Jego bardziej stabilna orbita sugeruje, że jeśli Planeta Dziewiąta rzeczywiście istnieje, może znajdować się znacznie dalej, być może nawet 500 jednostek astronomicznych (AU) od Słońca.