Jak w filmie katastroficznym: ocena przerażających skutków zniszczenia Prądu Zatokowego

Eksperci ostrzegają, że Wielka Brytania może stanąć w obliczu głębokiego mrozu -30°C, jeśli zmiany klimatyczne zakłócą Prąd Zatokowy. Naukowcy od lat biją na alarm w sprawie potencjalnych skutków globalnego ocieplenia, od częstszych susz po katastrofalne powodzie.

Jednak jeden ze scenariuszy wyraźnie przypomina ten z popularnego filmu katastroficznego „Pojutrze”, w którym w niektórych częściach Wielkiej Brytanii prawdopodobnie wystąpią temperatury typowe dla północnej Kanady, podaje Daily Mail.

Naukowcy zbadali, jak mógłby się zmienić klimat Europy, gdyby południkowa cyrkulacja atlantycka (AMOC) uległa znacznemu osłabieniu na skutek globalnego ocieplenia o 2°C.

Badanie, opublikowane w czasopiśmie Geophysical Research Letters, zostało przeprowadzone przez naukowców z Royal Netherlands Meteorological Institute i Uniwersytetu w Utrechcie. Ich analiza wykazała, że ​​w Szkocji temperatury mogą spaść do -30°C, podczas gdy w Edynburgu minimalne temperatury mogą spaść poniżej 0°C przez prawie połowę roku. Tymczasem w Londynie spodziewane są ekstremalne temperatury -19°C i rekordowa liczba dni z temperaturami poniżej zera w ciągu dwóch miesięcy od końca XIX wieku.

Naukowcy ostrzegają, że rosnąca pokrywa lodowa może pokryć część Wysp Brytyjskich, a zimowe sztormy mogą się nasilić.

AMOC to cyrkulacja oceaniczna na dużą skalę w Oceanie Atlantyckim, która odgrywa kluczową rolę w regulacji klimatu globalnego i europejskiego poprzez redystrybucję ciepła przez ocean, wyjaśnia Daily Mail. Coraz większe obawy budzi fakt, że AMOC, którego częścią jest Prąd Zatokowy, może osłabnąć lub załamać się w wyniku przyszłych zmian klimatycznych z powodu napływu świeżej wody.

W nowym badaniu naukowcy wykorzystali zaawansowany model klimatyczny, aby symulować szereg scenariuszy, w których system cyrkulacji znacznie słabnie o ponad 80 procent, biorąc jednocześnie pod uwagę skutki globalnego ocieplenia. Autorzy badania ostrzegali, że konieczne jest pilne działanie, aby uniknąć tych „niebezpiecznych punktów krytycznych”.

„Stosunkowo łagodny klimat miasta takiego jak Edynburg uległby drastycznej zmianie” — mówi współautorka badania Michelle Baatsen. „Na przykład byłoby 164 dni z minimalnymi temperaturami poniżej zera, co stanowi prawie 50% roku, i 133 dni więcej niż w klimacie przedindustrialnym. W tym scenariuszu Skandynawia stałaby się znacznie zimniejsza, a nawet na zwykle łagodnym zachodnim wybrzeżu Norwegii potencjalnie odnotowano by ekstremalne temperatury poniżej -40°C, czyli o 25 stopni mniej niż w okresie przedindustrialnym”.

Naukowcy wyjaśnili, że osłabienie cyrkulacji Oceanu Atlantyckiego nie ma znaczącego wpływu na temperatury latem, chociaż w niektórych miejscach może nastąpić niewielki wzrost ekstremalnych temperatur latem. W rezultacie kontrast między latem a zimą staje się większy, a zimy są znacznie chłodniejsze.

Poprzednie badania wykazały, że oprócz wpływu temperatury, słabszy system cyrkulacji skutkowałby także mniejszymi opadami deszczu w Europie, a także szybszym wzrostem poziomu morza w Oceanie Atlantyckim.

„Ciągłe emisje gazów cieplarnianych prowadzą nas na ścieżkę dalszych ekstremalnych skutków klimatycznych, prowadzących do większej liczby fal upałów, susz i innych ekstremalnych zjawisk pogodowych” — powiedział René van Westen, główny autor badania. „Im dłużej będziemy spalać paliwa kopalne, tym gorsze się staną. Jednocześnie każda frakcja globalnego ocieplenia przybliża nas do upadku AMOC. Nasze nowe badanie pokazuje, że popchnie to Europę w drugą skrajność — mroźną przyszłość. Decydenci muszą pamiętać, że pilne i drastyczne redukcje emisji gazów cieplarnianych są jedynym sposobem na złagodzenie najbardziej katastrofalnych skutków kryzysu klimatycznego i zapobiegnięcie niszczycielskim konsekwencjom upadku AMOC dla społeczeństwa”.

Komentując badania, Gareth Redmond-King, kierownik programu międzynarodowego w Energy and Climate Intelligence Unit, powiedział: „Załamanie się AMOC, kluczowego prądu oceanicznego, spowoduje, że obecny umiarkowany klimat Wielkiej Brytanii stanie się bardziej podobny do zimnego klimatu północnej Kanady, poważnie zmniejszając powierzchnię ziemi dostępną pod uprawę roślin i poważnie zagrażając naszemu bezpieczeństwu żywnościowemu. Zmniejszenie emisji do zera netto jest jedynym rozwiązaniem, jakie mamy, aby zapobiec najniebezpieczniejszym skutkom zmiany klimatu”.

Dr Bablu Sinha, kierownik działu klimatu i niepewności w Marine Systems Modelling (MSM) w Narodowym Centrum Oceanografii, stwierdził, że wyniki są „fizycznie prawdopodobne” i zgodne z wcześniejszymi badaniami modelowymi.

Profesor John Robson, pracownik naukowy w National Centre for Atmospheric Science na University of Reading, dodał: „Spadek siły AMOC będzie miał poważne konsekwencje, w tym dla ludzi mieszkających w Europie. Badania te wzmacniają rosnące obawy, że osłabienie AMOC może doprowadzić do gwałtownego obniżenia zimowych temperatur w Europie i silniejszych zimowych burz w północnej Europie, nawet w ocieplającym się globalnym klimacie.

Jednak niektórzy eksperci apelują o ostrożność. Dr Alejandra Sanchez-Franks, starsza naukowiec w National Oceanography Center, powiedziała: „Chociaż te badania modelowe są bardzo cenne dla naszej społeczności, ważne jest, aby zdać sobie sprawę, że nasze obserwacje oceanów nie osiągnęły jeszcze punktu krytycznego, więc wyniki tego badania i ich bezpośredni wpływ na rzeczywisty świat należy traktować z ostrożnością”.