Sieci społecznościowe. Radykalna prawica zagraża demokracji

Zespół badaczy ostrzega przed ryzykiem radykalnej prawicowej dezinformacji w mediach społecznościowych na temat zaufania do demokracji i pluralizmu demokratycznego w trakcie kampanii wyborczych.

Wnioski zawarto w raporcie końcowym przygotowanym przez MediaLab, ośrodek badawczy nauk komunikacyjnych przy ISCTE, na temat wpływu dezinformacji na kampanię legislacyjną 18 maja. Raport ten jest efektem współpracy z Państwową Komisją Wyborczą (CNE), do której dołączyła agencja LUSA.

Zidentyfikowane narracje dezinformacyjne, takie jak te dotyczące imigracji czy korupcji, wskazują na „systematyczny wzorzec erozji zaufania do demokracji”, promowany przez „podmioty i sieci powiązane z radykalną prawicą” – piszą badacze.

Ostrzegają, że kwestie takie jak imigracja, korupcja, bezpieczeństwo czy islamizacja, które były „konsumowane” i komentowane w mediach społecznościowych podczas kampanii wyborczej, przyczyniają się do logiki „delegitymizacji porządku demokratycznego”.

Przedstawiając imigrantów „jako zinstrumentalizowaną masę, instytucje jako zniewolone, a tradycyjne partie [PSD, PS, CDS] jako wspólników w 50-letniej farsie, konstruuje się binarną i spolaryzowaną wizję polityki, w której tylko siła „poza systemem” może powiedzieć prawdę i uratować kraj”, argumentują dalej.

Autorzy podsumowują, że narracja ta „wspierana przez dezinformację, uproszczenia i emocje pełni funkcję mobilizującą i radykalizującą, osłabiając przestrzeń obywatelską i podważając zasady pluralizmu demokratycznego”.

W ramach projektu MediaLab, CNE i Lusa, którego końcowy raport został już opublikowany, dane zbierali badacze z serwisów społecznościowych Facebook, Instagram, X, TikTok i Youtube przy użyciu narzędzi internetowych.

Socjolog Gustavo Cardoso był koordynatorem projektu mającego na celu ocenę dezinformacji i treści krążących w mediach społecznościowych i Internecie w okresie przedwyborczym. W skład zespołu MediaLab wchodzą także José Moreno, Inês Narciso, Paulo Couraceiro i João Santos.