Frytki a cukrzyca typu 2. Duże badanie ujawnia, jak sposób przygotowania ziemniaków wpływa na zdrowie
Nie wszystkie ziemniaki mają taki sam wpływ na zdrowie – wynika z badania Harvard TH Chan School of Public Health obejmującego ponad 205 tys. dorosłych obserwowanych przez trzy dekady. Frytki były powiązane ze wzrostem ryzyka cukrzycy typu 2 o 20%, podczas gdy pieczone, gotowane czy puree ziemniaczane takiego związku nie wykazywały. Naukowcy podkreślają, że zastąpienie ziemniaków produktami pełnoziarnistymi może zmniejszyć ryzyko choroby.
Badanie, opublikowane w BMJ, przeanalizowało wpływ różnych form ziemniaków na ryzyko cukrzycy typu 2 (T2D). Zespół pod kierownictwem Seyeda Mohammada Mousaviego, badacza w Katedrze Żywienia Harvard TH Chan School of Public Health, podkreśla, że kluczowe jest nie tylko to, czy jemy ziemniaki, ale przede wszystkim – jak są one przyrządzane i czym je zastępujemy.
– „Przenosimy dyskusję z pytania: »Czy ziemniaki są dobre, czy złe?« na bardziej niuansowe i przydatne pytanie: Jak się je przyrządza i co moglibyśmy jeść zamiast nich?” – wyjaśnia Mousavi.
Analiza objęła 205 107 mężczyzn i kobiet z trzech dużych badań: Nurses' Health Study, Nurses' Health Study II oraz Health Professionals Follow-up Study. Przez ponad 30 lat uczestnicy regularnie wypełniali kwestionariusze dotyczące diety, w tym częstotliwości spożywania frytek, pieczonych, gotowanych i tłuczonych ziemniaków oraz produktów pełnoziarnistych.
W tym czasie 22 299 osób zgłosiło diagnozę cukrzycy typu 2. Wyniki wskazały, że trzy porcje frytek tygodniowo wiązały się ze wzrostem ryzyka choroby o 20%. W przypadku pieczonych, gotowanych i puree ziemniaczanego nie odnotowano istotnego statystycznie związku z T2D.
Naukowcy obliczyli, że zastąpienie pieczonych, gotowanych lub puree ziemniaków produktami pełnoziarnistymi – jak chleb czy makaron pełnoziarnisty – może obniżyć ryzyko cukrzycy typu 2 o 4%. W przypadku frytek ta różnica była znacznie większa – nawet 19% mniej zachorowań. Co ciekawe, nawet zamiana frytek na rafinowane produkty zbożowe zmniejszała ryzyko T2D.
Aby wzmocnić wiarygodność wyników, zespół wykorzystał podejście metaanalityczne i połączył dane z wcześniejszych badań kohortowych. Analiza obejmowała łącznie ponad 500 tys. uczestników i 43 tys. diagnoz cukrzycy typu 2 na czterech kontynentach. Wyniki były spójne z ustaleniami nowego badania.
– „Przesłanie dla zdrowia publicznego jest proste i znaczące: drobne zmiany w naszej codziennej diecie mogą mieć istotny wpływ na ryzyko cukrzycy typu 2. Ograniczenie spożycia ziemniaków – zwłaszcza frytek – i wybór zdrowych, pełnoziarnistych źródeł węglowodanów może pomóc obniżyć ryzyko cukrzycy typu 2 w całej populacji” – podkreśla Walter Willett, profesor epidemiologii i żywienia, współautor badania.
Dodaje, że tworząc wytyczne żywieniowe, warto patrzeć szerzej niż na ogólne grupy produktów:
– „Nie wszystkie węglowodany – a nawet nie wszystkie ziemniaki – są sobie równe, a to rozróżnienie jest kluczowe dla kształtowania skutecznych wytycznych żywieniowych”.
politykazdrowotna
