Nieścisłości Gustavo Petro odnośnie celów szkolnictwa wyższego: pożyczka z prywatnej uczelni nie oznacza utraty 100 miejsc na uczelni publicznej.

Początek nowej kadencji parlamentarnej uświetniło donośne przemówienie prezydenta Gustavo Petro wygłoszone w Senacie, w którym między innymi mówił o osiągnięciach swojej administracji w dziedzinie szkolnictwa wyższego.

„Zwiększyliśmy liczbę bezpłatnych przyjęć na publiczne uniwersytety o 155 000 nowych miejsc dla młodych ludzi. Łącznie liczba nowych miejsc wynosi obecnie 193 000 nowych studentów” – ogłosił prezydent przed wszystkimi kongresmenami, wśród okrzyków jednych i buczenia innych.

Te i inne liczby i dane przytoczył Petro. EL TIEMPO postanowiło sprawdzić, które z tych osiągnięć są prawdziwe, które fałszywe, a które można zakwestionować.

Liczba 155 000 nowych miejsc utworzonych przez prezydenta Petro odpowiada końcowi 2024 r., a liczba 193 000 stanowiłaby granicę dla pierwszej połowy 2025 r. Dane te podał również minister edukacji Daniel Rojas w wywiadzie dla EL TIEMPO.

Są to jednak liczby, których nie da się zweryfikować i gdyby obliczenia prowadzono w ten sam sposób jak w latach ubiegłych, można by je wręcz zakwestionować.

W Kolumbii istnieje tylko jeden system rejestrujący dane dotyczące zapisów na studia wyższe: Narodowy System Informacji o Szkolnictwie Wyższym (SNIES).

Problem polega na tym, że SNIES (Narodowy Instytut Statystyczny) zaktualizował swoje dane do 2023 roku, ponieważ zazwyczaj są one publikowane w sierpniu i obejmują dane za rok poprzedni. W związku z tym dane za 2024 rok miałyby zostać opublikowane w sierpniu przyszłego roku, a jak dotąd nie można ich zweryfikować.

Z tego powodu liczba 193 tys. nowych miejsc naliczonych na pierwsze półrocze 2025 r. (która będzie znana dopiero w sierpniu 2026 r.) jest jeszcze mniej weryfikowalna, chociaż gazeta wie, że są to wewnętrzne dane Ministerstwa Edukacji.

Według szacunków rządu na rok 2023 liczba nowych miejsc wynosi 65 000. Jednak liczba ta jest kwestionowana. W tym celu Ministerstwo Edukacji nie oblicza całkowitej liczby osób zapisanych do systemu szkolnictwa wyższego, lecz wskaźnik „pierwszego roku”, czyli osób zapisanych na pierwszy semestr.

Powoduje to zjawiska takie jak fakt, że w latach 2022–2023 wskaźnik zapisów na pierwszy rok studiów licencjackich faktycznie wzrośnie o 64 392 nowych miejsc , ale jednocześnie całkowita liczba zapisów na studia licencjackie będzie o 4 000 mniejsza.

Przedmiotem debaty jest to, czy można je uznać za nowe kwoty, które zwiększają wskaźnik „Pierwszego roku”, czy też kwoty należy rozumieć jako obejmujące całą karierę akademicką, w którym to przypadku spadek liczby studentów pociąga za sobą spadek kwot.

Tak wyjaśnia analityk edukacyjny Ricardo Rodríguez: „O jednego ucznia więcej w pierwszym roku niekoniecznie oznacza to, że stworzono nowy limit , ponieważ jeśli z powodu wskaźnika rezygnacji niektórzy młodzi ludzie rezygnują ze szkoły, ich limity mogą zostać wykorzystane do przyjęcia uczniów pierwszego roku. Jeśli system będzie kontynuowany z tą samą lub mniejszą liczbą uczniów, limity będą nadal obowiązywać”.

Icetex oferuje różne linie kredytowe: niektóre finansowane przez samą instytucję, bez dofinansowania ze strony państwa, a inne dotowane, które przestały przyjmować nowych studentów od tego roku. Dlatego nie wszyscy studenci z pożyczkami z tej instytucji są finansowani ze środków budżetu państwa.

Chociaż prawdą jest, że większość młodych ludzi, którzy zaciągają pożyczki za pośrednictwem Icetex, studiuje na prywatnych uniwersytetach, nie oznacza to koniecznie dotowania prywatnej edukacji.

Powodem jest to, że kredyty studenckie finansują studentów, a nie uczelnie. Powodem jest to, że to młodzi ludzie spłacają kredyt, a nie uczelnie.

Ponadto dotowane linie produktów Icetex oferują zniżki na czesne i odsetki płacone przez studentów, co oznacza, że dotację otrzymują studenci, a nie uczelnia.

W przypadku programu Generacji E, do którego od początku istnienia tego rządu nie przyjmowano nowych grup, świadczenie miało ponownie służyć finansowaniu studenta, a nie uniwersytetu. Młody człowiek otrzymał więc pożyczkę edukacyjną podlegającą umorzeniu i musiał spełnić określone wymagania, aby dług został umorzony, w przeciwnym razie musiał zapłacić.

Na koniec warto wspomnieć, że nawet jeśli cel 500 000 nowych miejsc zostanie osiągnięty, uczelnie publiczne nie będą w stanie przyjąć wszystkich 991 000 studentów studiów licencjackich studiujących na uczelniach prywatnych, według danych Narodowego Instytutu Statystycznego (SNIES). Dlatego zwolennicy pożyczek edukacyjnych Icetex postrzegają tę instytucję jako narzędzie do utrzymania, a nawet zwiększenia dostępu do szkolnictwa wyższego.

Z jednej strony jest to bardzo wysoka kwota, którą sam Petro mimowolnie obala, twierdząc, że gdyby przeznaczyć na sfinansowanie programu Generación E, czyli Ser Pilo Paga (1,5 biliona pesos), sfinansowano 15 000 studentów, rząd zwiększyłby kwoty o 150 000 (o 910 miliardów pesos), czyli 10 razy więcej, a nie 100 razy więcej.

Mimo to liczba ta pozostaje znacząca, choć niektórzy ją kwestionują. Po pierwsze, ze względu na to, co zostało powiedziane w pierwszym punkcie artykułu: nie ma pewności, że kwoty faktycznie wzrosły o taką kwotę.

Z drugiej strony, kwoty te mogłyby dotyczyć pożyczek stypendialnych Generación E lub Ser Pilo Paga, ale nie pożyczek studenckich Icetex (które nie są powiązane z wyżej wymienionymi programami), częściowo dlatego, że w większości przypadków studenci muszą spłacić pożyczkę, więc pieniądze wracają do państwa. W przypadku dotowanych linii kredytowych, często są to obniżki oprocentowania, więc student musi spłacić kapitał.

Ponadto, dotowane linie kredytowe z możliwością umorzenia kapitału, które nie były już oferowane w tym roku, wyniosły 50 000 pesos i były przeznaczone dla sektorów wrażliwych, które przestały być finansowane po tym, jak rząd w budżecie ogólnym kraju przeznaczył 1,05 biliona pesos na Icetex, z 1,5 biliona, o które wnioskował. To znaczy 0,5 biliona pesos na 50 000 linii kredytowych.

Ze wszystkich danych dotyczących sektora, to właśnie te prezydent Petro najmniej lekceważył. Jeśli pominąć 1 300 000 studentów studiów licencjackich w instytucjach publicznych (Sena, gdzie czesne od lat jest bezpłatne), to w 64 publicznych szkołach wyższych (wliczając uniwersytety oraz instytucje techniczne i technologiczne) studiuje około 900 000 studentów.

Jednak obecnie nie 902 000 studentów korzysta z bezpłatnego czesnego. Potwierdziła to agencja EL TIEMPO, która konsultowała tę liczbę z Ministerstwem Edukacji. Agencja oświadczyła, że „w latach 2023-2025 zainwestowała ponad 6,7 miliarda dolarów, aby zagwarantować bezpłatne czesne dla ponad 874 000 studentów studiów licencjackich w 64 publicznych instytucjach”.

Prezydent Gustavo Petro powiedział konkretnie: „Stworzyliśmy dwa kierunki rozwoju nowych wydziałów uniwersyteckich… z jednej strony Wydział Nauk Kwantowych, a z drugiej Wydział Nauk o Zdrowiu. Właśnie otworzyliśmy Wydział Nauk Kwantowych na Uniwersytecie Magdaleny. Otworzyliśmy taki sam na Uniwersytecie w Manizales. Zamierzamy otworzyć wydział nauk kwantowych na Uniwersytecie Okręgowym – pracujemy nad tym – oraz na UIS (Uniwersytecie Przemysłowym w Santander)”.

Odnosząc się do Uniwersytetu Magdaleny, prezydent ma na myśli program ALUNA IA , ogłoszony kilka miesięcy temu na tej uczelni, który zamiast być wydziałem nauk kwantowych, będzie centrum sztucznej inteligencji z wykorzystaniem technologii kwantowych. Nie jest to wydział ; nie oferuje jeszcze studiów licencjackich w tych dziedzinach, a jego głównym obszarem zainteresowań jest sztuczna inteligencja, a nie nauki kwantowe.

Jeśli chodzi o Manizales, chodzi o Uniwersytet Caldas (Uniwersytet w Manizales jest prywatny). Ta uczelnia oferuje już studia licencjackie z inżynierii sztucznej inteligencji. Tymczasem tradycyjny Wydział Inżynierii zmienił nazwę na Wydział Sztucznej Inteligencji i Inżynierii. Mimo to, dziewięć z dziesięciu oferowanych przez niego kierunków studiów licencjackich nie jest związanych ze sztuczną inteligencją ani naukami kwantowymi.

MATEO CHACÓN ORDUZ | Zastępca Redaktora Edukacji