Volksbühne Berlijn | Constanza Macras: En tot ziens

De nogal flauwe titel – "Goodbye Berlin" – van Constanza Macras' nieuwste dansstuk leest enigszins als een uitdagende verklaring na de aankondiging dat ze niet langer zal werken bij de Berlijnse Volksbühne onder leiding van Matthias Lilienthal. Het is niet ongebruikelijk dat regisseurs en choreografen wisselen van artistiek leiderschap. Desondanks was Macras' klacht dat ze haar Berlijnse publiek verliest, moeilijk te missen. Toch zou je denken dat de Argentijnse kunstenares het erg goed doet. Naast de grote producties met haar dansgezelschap Dorky Park, maakt ze ook choreografieën voor Hollywood, bijvoorbeeld voor sterregisseur Giorgos Lanthimos.

Op het eerste gezicht lijkt de titel echter onmiskenbaar te verwijzen naar Christopher Isherwoods schitterende roman "Goodbye to Berlin" – die wereldberoemd werd met de musicalbewerking en, nog meer, met de verfilming "Cabaret". Het autobiografische boek schetst een beeld van de culturele metropool begin jaren dertig met al zijn vitaliteit en hedonisme, dat in schril en bijna onbegrijpelijk contrast staat met de opkomst van het fascisme.

Macras danst nu het wilde leven van de Weimarjaren en plaatst dat tegenover beelden van de Berlijnse clubcultuur in 2025. Pailletten toen, harnassen nu. Het is algemeen bekend dat de Roaring Twenties (en de nasleep ervan begin jaren dertig) een schijnbaar eindeloos canvas voor projectie bieden. Maar zelfs het heden, met zijn BDSM-feesten en allerlei chemische drugs, lijkt waarschijnlijk alleen zoals hier afgebeeld aan een zeer kleine kring expats tussen de 20 en 30 jaar oud met de bijbehorende familierijkdom. (Ook al is een spiegel, meerdere keren neergelaten zodat het publiek zichzelf kan zien, bedoeld om hen te laten geloven dat de gebeurtenissen op het podium er iets mee te maken hebben.)

De eindeloze opeenvolging van scènes van gisteren en vandaag in deze revue heeft iets vreemd didactisch. Uiteindelijk bereikt de productie echter het beslissende moment: niet alleen in hun hedonisme lijken de tijden op elkaar; nee, wat erna kwam, zal ook opnieuw gebeuren. Het bedwelmende leven van zo'n 90 jaar geleden diende als decor voor de opkomst van de nazi's. En het heden is niet minder vreemd, kleurrijk en genotzuchtig, terwijl de AfD het ene succes na het andere boekt.

Deze dansvoorstelling presenteert in ieder geval één these, die gedurende tweeënhalf uur wordt uitgewerkt, zij het een van opvallende banaliteit. De constante vergelijking van de Weimarrepubliek met de weliswaar ietwat beschadigde democratie van vandaag spookt door het publiek als een oorsuizen. Wat het zogenaamd bruisende leven in Berlijn toen en nu hiermee te maken heeft, blijft onduidelijk. Dat deze stad opnieuw in puin zal liggen, wordt het publiek in ieder geval met de zwaarte van een geprojecteerd beeld voorgeschoteld.

Volgende voorstellingen: 6, 29 november en 13 december. www.volksbuehne.berlin