Emma Thompson had geen date met Trump, en een federaal raadslid is lyrisch over Dafoe's rug: Locarno is ook een festival van pikantheid

Ruim vijfhonderd jaar geleden viel de Zwitserse Confederatie vanuit het noorden binnen: ze veroverden Locarno, waarvan het kasteel werd beschouwd als de op één na sterkste vesting van het hertogdom Milaan. De geschiedenis herhaalt zich jaar na jaar, wanneer Ticino overspoeld wordt door Duitstalige Zwitsers, en niet alleen met Pasen. In augustus hoor je op de Piazza Grande meer Zürichs dialect, naast Italiaans en Engels, dan op de Sechseläutenplatz: het is een filmfestival, en het duurt tot zondag.

Artistiek directeur Giona Nazzaro, geboren in Zürich en opgegroeid in Dübendorf, lijkt definitief gesetteld in filmhoofdstad Locarno. Hij lijkt zelfverzekerder dan in zijn eerste vier jaar, en zijn optredens voor een groot publiek zijn ook zelfverzekerder. En wanneer de zestigjarige filmliefhebber over zijn favoriete onderwerp, film, praat, kan hij net zo goed praten als voormalig president Marco Solari over bijna alles. Zijn opvolgster, Maja Hofmann, lijkt daarentegen nog steeds niet bepaald op haar gemak met het ceremoniële aspect van haar rol.

Al met al kan men terugkijken op een succesvolle editie in 2025, die volgens Hofmann zeker een succes zal worden. Opvallend was hoe zelfs kleine films in de zijsecties 's ochtends meer dan vierhonderd mensen naar één zaal trokken. De vonk sloeg dit keer over bij het publiek, ook op de Piazza Grande, waar de mix steeds beter werd. Hoogtepunten waren daar echter drie inzendingen uit de hoofdcompetitie van Cannes; vrijdagavond presenteerde Jafar Panahi zelfs zelf zijn winnende film: de aangrijpende parabel "It Was Just an Accident". Locarno zal de eerste Vredesprijs uitreiken aan zijn collega-regisseur Mohammad Rasoulof. In 2022 zette het Iraanse regime de twee samen gevangen wegens "propaganda tegen het systeem".

De oorlogen en crises van de wereld waren aanwezig, in woorden, manifestaties en zelfs in vele films. Nazzaro ziet het festival als een "toevluchtsoord voor filmmakers van over de hele wereld", voor "vrije expressie en artistieke durf". Er is een dunne lijn tussen durf en dwaasheid, en beide waren volop aanwezig in de hoofdcompetitie. De artistieke uitschieter is het gedurfde werk "Desire Lines" van de in Berlijn wonende Serviër Dane Komljen, een associatieve, raadselachtige slow-cinema visuele razernij over de kloof tussen stad en platteland, om het zo maar te zeggen.

De bijzonder gewilde stergast was de 66-jarige Emma Thompson, die het plein volledig overboekte – en de krantenkoppen haalde met een bekende anekdote: in de jaren negentig had Donald Trump haar telefonisch uitgenodigd voor een tête-à-tête. Ze bedankte natuurlijk. Terugkijkend zei de Britse actrice dat ze de loop van de geschiedenis had kunnen veranderen. Of er criminele bedoelingen achter dit idee zaten, blijft haar geheim.

Het is nogal onwaarschijnlijk dat Bondsraadslid Elisabeth Baume-Schneider een afspraakje had met Willem Dafoe. Hoe dan ook, toen de minister van Cultuur tijdens een receptie op Monte Verità in de zomerhitte werd gevraagd naar haar filmische hoogtepunten, prees hij zijn schoonheid, met name zijn rug. Deze, inclusief zijn zeventig jaar oude billen, was de avond ervoor naakt op het plein te zien geweest in de film "The Birthday Party".

Binnenkort zal het stadje aan het Lago Maggiore weer in slaap vallen, bijna in winterslaap. De horden uit het noorden vertrekken. Zelfs de Zürichse handelaren, die risotto verkochten bij hun kraam voor het Castello in de Rotonda, de entertainment- en horecagelegenheid van het festival, verkopen nota bene risotto. De versie met saffraan die we probeerden, was helaas een mislukking. De Zürichers, bij Nazzaro's baard, zullen waarschijnlijk bij schnitzel met rösti blijven.