Ekspertka z CBK PAN: wszystko wskazuje na to, że lot Polaka na orbitę odbędzie się w środę

Wszystko wskazuje na to, że Polak poleci w środę na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS) – powiedziała PAP Agata Białek z Centrum Badań Kosmicznych PAN. Pogoda sprzyja startowi misji Ax-4, wyciek na ISS jest zatamowany, a SpaceX zapewnia o opanowaniu problemów technicznych - dodała.

Jak wyjaśniła inż. Agata Białek, starszy specjalista Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk (CBK PAN), prognozy pogody dla środkowej Florydy (USA), gdzie znajduje się Centrum Kosmiczne Kennedy’ego, pozwalają z optymizmem patrzeć na start misji Ax-4. A pogoda już raz uniemożliwiła lot Polaka Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego i trojga pozostałych członków załogi na orbitę.

„Warunki pogodowe na Florydzie aktualnie są bardzo sprzyjające, ale tak wygląda prognoza właśnie na środę, potem pogoda może się pogorszyć. Najbardziej prawdopodobny jest więc środowy lot. Gdyby jednak coś się wydarzyło i Falcon 9 znowu by nie wystartował, możliwe jest kolejne przełożenie startu. Z prognoz pogody wygląda, że wtedy nawet na kilka dni” – powiedziała Białek.

Dodała, że gdyby lot miał być znowu odwołany, prawdopodobnie NASA i Axiom Space już wydałyby komunikaty – zwykle czynią to przynajmniej na dwa dni przed planowanym startem.

Zdaniem Agaty Białek w kwestii obecnie zapowiadanego startu optymizmem napawają też oficjalne informacje podawane przez NASA, Axiom Space i SpaceX (czyli partnerów współpracujących przy organizacji misji Ax-4) na temat rozwiązania problemów technicznych na Ziemi i w kosmosie.

„Zgodnie z informacjami NASA wyciek na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej jest już pod kontrolą, dlatego można było zaplanować start Ax-4. SpaceX również ogłosił - i to jeszcze zanim pojawił się problem na ISS - że opanował wszystkie kłopoty ze swoim sprzętem. Ze strony technicznej raczej nic już nie zagraża więc najbliższemu terminowi lotu” – powiedziała Białek.

Jak zauważyła, jeśli środowy start misji Ax-4 z jakiegoś powodu jednak się nie odbędzie, okno startowe pozostanie otwarte przez pewien czas, ale nie w nieskończoność.

„Do końca lipca jeszcze jest szansa, ale jeśli przesunięcie byłoby większe, to może się okazać, że trzeba będzie czekać nawet kilka miesięcy. Grafik w Centrum Kosmicznym Kennedy'ego jest zapełniony. Ruch na platformach startowych jest coraz większy m.in. z powodu rosnącej liczby komercyjnych lotów kosmicznych – takich jak Ax-4 albo wynoszących na orbitę satelity konstelacji Starlink. Nie wszystkie komercyjne loty są wymienione w oficjalnych kalendarzach NASA, więc ruch w najbliższym czasie może być większy, niż wydaje się na pierwszy rzut oka” – stwierdziła.

Wkrótce ma nastąpić wymiana stałej załogi Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Obecnie na pokładzie ISS przebywa – od 14 marca tego roku – czworo członków Crew-10 (dwie Amerykanki, Rosjanin i Japończyk) oraz w części rosyjskiej – od 8 marca – trzech astronautów misji Sojuz MS-27 (dwóch Rosjan i Amerykanin).

„Zgodnie z oficjalnymi danymi planowana wymiana załogi Crew-10 na Crew-11 odbędzie się nie wcześniej niż w lipcu. NASA nie podała jeszcze dokładnej daty startu Crew-11, ale z innych źródeł wynika, że może to być 31 lipca” – poinformowała ekspertka.

Przypomniała, że wymiana stałych załóg na ISS odbywa się zwykle co pół roku. „Nawet jeśli start misji Ax-4 z Polakiem miałby się znów przesunąć, nie wpłynęłoby to na harmonogram stałych załóg ISS” – oceniła ekspertka.

Dodała, że w tym roku można się spodziewać również kolejnych zmian osobowych na orbicie: „Na jesień tego roku jest planowana wymiana załogi chińskiej stacji kosmicznej Tiangong. Dziś jest tam sześć osób, z których troje przebywa w kosmosie od 29 października 2024 roku, a trzech – od 24 kwietnia br. Z kolei pod koniec 2025 r. w rosyjskiej części ISS również będzie wymiana załogi”.

Ekspertka CBK PAN zwróciła uwagę, że czas międzynarodowej Stacji Kosmicznej jest już policzony. „Ten trwający od 2019 roku wyciek w rosyjskim module Zwiezda został na razie opanowany, ale raczej bym obstawiała, że to jest chwilowe załatanie dziury. Stacja zbliża się ku końcowi swoich dni” – oceniła.

Według obecnych planów ISS ma zostać zdeorbitowana po 2030 r. W międzyczasie prywatne firmy, takie jak Axiom Space, rozwijają projekty związane z budową własnych modułów, a także całych stacji kosmicznych. „Początkowo moduły Axiom Space mają być podpinane pod aktualną ISS, ale w ciągu kilku lat stworzą autonomiczną, prywatną stację kosmiczną” – wskazała.

Należąca do firmy SpaceX rakieta Falcon 9 ma wynieść kapsułę Dragon z członkami misji Ax-4 z kompleksu startowego 39A w Centrum Kosmicznym im. Kennedy'ego NASA na Przylądku Canaveral na Florydzie w środę o godz. 8.31 czasu środkowoeuropejskiego. Astronauci mają dotrzeć do ISS o ok. 13 czasu polskiego w czwartek.

Załogę misji Ax-4 tworzą: Peggy Whitson (USA) – dowódczyni, Sławosz Uznański-Wiśniewski (Polska/ESA) – specjalista, Shubhanshu Shukla (Indie) – pilot oraz Tibor Kapu (Węgry) – specjalista. Dr Uznański-Wiśniewski będzie drugim po Mirosławie Hermaszewskim Polakiem w kosmosie i pierwszym na ISS.

To czwarta komercyjna załogowa wyprawa realizowana przez amerykańską firmę Axiom Space. Udział w niej Polaka to rezultat umowy podpisanej przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii oraz Europejską Agencję Kosmiczną na przygotowanie i przeprowadzenie polskiej misji technologiczno-naukowej IGNIS na ISS. W przygotowaniach bierze udział także Polska Agencja Kosmiczna (POLSA). Na ISS zabrane zostanie 13 eksperymentów i technologii polskich naukowców i firm.

Nauka w Polsce, Anna Bugajska (PAP)

abu/ bar/ js/

Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.