Wskaźniki szczepień spadają na całym świecie. Kanada nie jest odporna, mówi nowe badanie

Jak wynika z nowego badania opublikowanego w czasopiśmie The Lancet, po dziesięcioleciach postępu, wskaźniki szczepień dzieci na całym świecie zaczęły w ostatnich latach hamować lub spadać. Ten trend nie ominął również Kanady.
W badaniu oszacowano zasięg 11 szczepionek dziecięcych w 204 krajach i terytoriach w latach 1980–2023, analizując ponad 1000 źródeł danych z całego świata.
Wyniki badania wskazują, że chociaż w skali globalnej w tym okresie poczyniono ogromne postępy w zakresie wyszczepialności dzieci (liczba zaszczepionych dzieci przeciwko takim chorobom jak odra, polio i krztusiec wzrosła ponad dwukrotnie), postęp ten zaczął się zatrzymywać, jeszcze przed pandemią COVID-19.

„Szczególnie w Ameryce i krajach o wysokich dochodach, w latach 2010–2019, odsetek szczepień przeciwko odrze spadł w około połowie krajów” – powiedział dr Jonathan Mosser, adiunkt nauk o metrykach zdrowotnych w Institute for Health Metrics and Evaluation na University of Washington i jeden ze współautorów badania.
Jak powiedział Mosser, pandemia poważnie wpłynęła na wskaźniki szczepień, a w latach 2020–2023 ponad 15 milionów dzieci na świecie nie otrzymało rutynowych szczepień.
Dodał, że świat nigdy nie powrócił w pełni do poziomu szczepień dzieci sprzed pandemii.
„Pandemia zniweczyła dziesięciolecia postępu, jaki osiągnęliśmy w zmniejszaniu liczby dzieci, którym nie podano żadnej dawki, czyli dzieci, które nigdy nie otrzymały żadnej z tych kluczowych szczepionek dziecięcych”.
Pogarszające się nierówności w dostępie do szczepionekPandemia miała nieproporcjonalnie duży wpływ na regiony, w których już przed COVID-19 wskaźnik wyszczepialności był niski – powiedział Mosser.
Największe zakłócenia w wyszczepialności odnotowano w krajach Afryki Subsaharyjskiej: szacuje się, że od pięciu do siedmiu milionów dzieci w tym regionie nie otrzymało szczepionek chroniących przed chorobami takimi jak polio, choroba pneumokokowa i rotawirusy.
„Mamy problemy związane z długotrwałymi nierównościami globalnymi i zasięgiem szczepień, przy czym wiele krajów o niskich i średnich dochodach ma znacznie niższy zasięg niż kraje o wysokich dochodach” – powiedział Mosser.
Dodał, że powody, dla których wskaźniki szczepień zaczęły spadać, różnią się w zależności od kraju.

„W niektórych miejscach na świecie są one związane z niestabilnością geopolityczną, są one związane z problemami łańcucha dostaw. W wielu krajach o wysokich dochodach są one związane z dezinformacją na temat szczepionek i wahaniem” – powiedział.
Przekonywanie tych, którzy nie chcą się szczepićW Kanadzie, jak powiedział Mosser, zasięg większości szczepień spadł w porównaniu z początkiem XXI wieku. Z czasem zmniejszyło się przyjmowanie niektórych szczepionek, takich jak szczepionka chroniąca przed błonicą, tężcem i krztuścem. Ostatnio nastąpił pewien wzrost przyjmowania innych szczepionek – takich jak pierwsza dawka szczepionki przeciwko odrze, śwince i różyczce (MMR) – ale skromny wzrost nie jest wystarczający, aby zapobiec wybuchom epidemii.
Na przykład, jak powiedział Mosser, wskaźniki szczepień przeciwko odrze w 2023 r. — 92 proc. dla jednej dawki szczepionki MMR i 79 proc. dla dwóch dawek szczepionki MMR — są znacznie poniżej progu niezbędnego do uzyskania odporności populacyjnej, który wynosi 95 proc.
Jak twierdzi Mosser, w krajach o wysokich dochodach, takich jak Kanada, dezinformacja na temat szczepień i niechęć do nich poważnie podważyły zaufanie do szczepionek i przyczyniły się do niższego wskaźnika wyszczepialności.
Innym czynnikiem wpływającym na ten stan rzeczy mogą być nierówności w zasięgu, wynikające z takich podziałów jak status społeczno-ekonomiczny, lokalizacja, rasa i religia – dodał.
„Potrzebne są nowe strategie, aby zachęcić ludzi do słuchania zaufanych i wiarygodnych głosów, w tym ich dostawców opieki zdrowotnej, na temat szczepień”.

W oświadczeniu Public Health Agency of Canada stwierdziła, że bada różne i często złożone powody, dla których w Kanadzie panuje niechęć do szczepień. Agencja twierdzi również, że opracowuje oparte na dowodach kampanie informacyjne i zasoby, aby wesprzeć dostawców usług opieki zdrowotnej, którzy napotykają niechęć do szczepień.
„Podróżujący świat”Eksperci z Kanady twierdzą, że podczas gdy władze odpowiedzialne za zdrowie publiczne próbują przekonać tych w Kanadzie, którzy odmawiają szczepień, ważne jest również wspieranie i finansowanie kampanii szczepień na całym świecie.
„Świat jest światem podróży” – powiedziała dr Mahli Brindamour, pediatra ze Szpitala Dziecięcego Jima Pattisona w Saskatoon.
„Jeśli nie będziemy mieć dobrego zasięgu szczepień w Afryce Subsaharyjskiej, odbije się to również na Kanadzie” – powiedział Brindamour, który również pracuje w klinice REACH, wielodyscyplinarnej klinice dla uchodźców.
Mówi, że widziała pacjentów, często z regionów objętych konfliktem, gdzie trudno jest uzyskać dostęp do szczepionek. Ale prawie zawsze są chętni, aby przyjąć zastrzyk, jeśli jest potrzebny i oferowany.
„Nie widzimy wielkiego wahania co do szczepień” – powiedziała, odnosząc się do populacji uchodźców.

Dr Gabriel Fabreau, specjalista medycyny ogólnej z Calgary, który również pracuje z nowo przybyłymi osobami, zauważył również, że jego pacjenci nie wahają się przed szczepieniami dzieci.
Mówi, że Kanada powinna ułatwić tym grupom nadrobienie zaległości w zakresie szczepień dziecięcych.
„Systemy opieki zdrowotnej działają najlepiej, gdy czynimy z rzeczy rutynowych i łatwych rzeczy, o których wiemy, że są ważne” – powiedział.
Dodał, że łatwym sposobem rozwiązania tego złożonego problemu jest zintensyfikowanie programów szczepień przed wyjazdem, ułatwienie wymiany dokumentacji medycznej i szczepień między granicami oraz oferowanie szczepień po przyjeździe.
cbc.ca