Oczekuje się, że ostateczne porozumienie w sprawie COP16 zostanie osiągnięte dzisiaj w Rzymie

Oto jak przebiega drugi dzień negocjacji na #COP16Colombia w Rzymie: 153 oficjalne delegacje z całego świata pracują nad osiągnięciem kluczowych porozumień w sprawie: - Finansowania. - Przyszłości mechanizmu finansowego. - Ram monitorowania wdrażania Globalnych Ram… pic.twitter.com/nuXQmNRzs3

— MinAmbiente Colombia (@MinAmbienteCo) 26 lutego 2025 r.

Spotkanie, które rozpoczęło się 25 lutego, ma na celu sfinalizowanie szczegółów ustaleń poczynionych w Kolumbii, gdzie dyskusje trwały długo, a ostatecznego porozumienia nie osiągnięto. Jak dotąd rozmowy były, jak zwykle, napięte i powolne, ale poczyniono postępy w kluczowych kwestiach dotyczących finansowania, które są głównym tematem spotkania.

Przykładowo, pierwszego dnia uruchomiono Cali Fund, mechanizm uzgodniony w Kolumbii, który będzie miał na celu pozyskanie środków od firm sprzedających cyfrowe dane o zasobach genetycznych przyrody. Celem tego działania będzie uzyskanie szerszego finansowania na rzecz ochrony globalnej różnorodności biologicznej.

Porozumienie w sprawie funkcjonowania Funduszu Cali stanowi, że przedsiębiorstwa muszą przeznaczać 1% swoich zysków lub 0,1% swoich dochodów na fundusz finansowy. Wkład ten mógłby wynieść na całym świecie miliardy dolarów i objąć wszystkie zaangażowane sektory. Fundusz będzie obsługiwany przez Organizację Narodów Zjednoczonych, a zebrane środki zostaną przeznaczone na ochronę i zrównoważone wykorzystanie różnorodności biologicznej.

Zebrane środki zostaną wykorzystane na wsparcie wdrażania Konwencji o różnorodności biologicznej oraz Ram z Kunmingu i Montrealu, promujących ochronę różnorodności biologicznej na całym świecie. Szacuje się, że co najmniej 50% środków zostanie przekazane ludności tubylczej i społecznościom lokalnym, które odgrywają zasadniczą rolę w zachowaniu różnorodności biologicznej.

„Fundusz Cali jest w istocie funduszem ludowym, ponieważ co najmniej 50% środków będzie przeznaczone na wsparcie ludności tubylczej i lokalnych społeczności. Fundusz ten nagradza społeczności, które od dawna działają na rzecz zachowania różnorodności biologicznej w imieniu nas wszystkich. „Nadszedł czas, aby odwdzięczyć się tym ludziom, którzy troszczą się o planetę” – powiedział Onno van den Heuvel, dyrektor ds. finansów w dziale ochrony środowiska w UNDP.

Teraz, na ostatnim etapie, pojawiły się niechęci ze strony krajów, których polityka ochrony środowiska zmieniła priorytety. Przykładem jest Argentyna, która podczas wczorajszej sesji plenarnej zażądała usunięcia z tekstu dotyczącego finansów odniesień do Celów Zrównoważonego Rozwoju. Jednak wniosek ten został odrzucony przez minister środowiska i przewodniczącą COP16, Susanę Muhamad, która wskazała, że ​​pewne kwestie zostały już uzgodnione w Cali i że ważne jest, aby państwa skupiły się na „lepszym wykorzystaniu naszego czasu”.

Mimo intensywnych debat nie osiągnięto jeszcze ostatecznego konsensusu w sprawie zasobów. Dziś zostanie podjęta decyzja, gdzie i kto przeznaczy pieniądze na stawienie czoła złożonej utracie globalnej różnorodności biologicznej. Choć scenariusz ten nie wygląda optymistycznie, największym osiągnięciem jest jak dotąd Fundusz Cali, który, choć zapewnia istotne wsparcie, nadal nie jest w stanie zniwelować luki w wysokości 700 miliardów dolarów rocznie przeznaczanych na ochronę i odbudowę przyrody, szacowanej przez Globalne Ramy Różnorodności Biologicznej.

W ramach inicjatywy wezwano rządy do przekierowania 500 miliardów dolarów rocznie z dopłat do szkodliwych paliw kopalnych na ochronę przyrody. Pozostałe 200 miliardów euro rocznie trzeba będzie pozyskać ze wszystkich źródeł (publicznych, prywatnych, krajowych i międzynarodowych), przy czym sektor prywatny i kapitał prywatny będą musiały odegrać kluczową rolę.

Od początku drugiej fazy COP16 minister Muhamad podkreślał znaczenie multilateralizmu i wspólnej odpowiedzialności, aby zapewnić realizację zobowiązań podjętych w Cali. „Czy jesteśmy w stanie stworzyć potencjał, jakiego wymaga ta Konwencja i Montrealskie Ramy Ekonomiczne? Czy potrafimy wyjść poza stare i przestarzałe struktury instytucjonalne, które stanowią wyzwanie, ponieważ są przestarzałe w obliczu obecnych wyzwań XXI wieku? „Czy potrafimy obudzić naszą twórczą zdolność i możliwość wyobrażenia sobie, że razem możemy zrobić coś więcej?” – zapytał Muhamad. Odpowiedź na to pytanie poznamy w najbliższy czwartek.

Dziennikarz ds. środowiska i zdrowia