Spinumviva is een schaduw voor IL-deal

"Goedemiddag. Mijn naam is Rui Rocha." De presentatie leek ongebruikelijk, aangezien het de leider van een partij was waarvan de leden waren samengekomen om te luisteren, en er werd zelfs wat gelachen in het publiek, maar Rocha ging verder. "Ik ben geboren in Angola. Toen ik vijf was, vluchtten mijn ouders en ik voor de oorlog en kwamen naar Portugal." De toespraak, gehouden tijdens een IL-bijeenkomst in Lissabon, ging verder met een korte bespreking van het leven van het gezin en Rocha zelf. Informatie om te onthouden: Rocha studeerde in Braga en werd de beste leerling van de school; hij werkte, groeide, verwierf het respect van zijn collega's en werd altijd gekozen door de bedrijven waar hij werkte op basis van "verdienste", nooit omdat hij het "jotas"-pad had gevolgd of omdat hij een volledige portefeuille aan contacten had.
De boodschap was duidelijk en, hoewel deze niet specifiek aan iemand was geadresseerd, had de eindbestemming de straat São Caetano à Lapa kunnen zijn, waar het hoofdkantoor van de PSD is gevestigd. Rocha vatte het als volgt samen: “We zijn niet allemaal hetzelfde.” En omdat het nodig is om te laten zien dat niet alle politici hetzelfde zijn, staat Rocha nu voor een lastige opgave: hij moet campagne voeren waarin hij toegeeft dat hij samen met Montenegro regeert, maar dat hij tegelijkertijd een felle criticus was van de zaak-Spinumviva. Het is noodzakelijk om afstand te nemen van de PSD, maar er tegelijkertijd voor te zorgen dat men beschikbaar is om zich erbij aan te sluiten – en om ervoor te zorgen dat men “veeleisend” zal zijn tegenover Luís Montenegro, ondanks het feit dat hij aan geen van de criteria voldeed die Rocha vóór de politieke crisis had opgesteld met betrekking tot Spinumviva.
Het is geen gemakkelijke gymnastiek. De eerste stap om te zorgen voor enige afstand was de weigering om een pre-electorale coalitie aan te gaan met de PSD, ondanks dat hij, zoals Rocha deze week onthulde, in die zin het doelwit was van sterke druk van de AD. "Een coalitie vóór de verkiezingen zou de PSD helpen haar imago van instabiliteit en slecht bestuur op te poetsen . De IL is het daar niet mee eens en zal ervoor zorgen dat er, door aanwezig te zijn, goed bestuur komt", vertelde een prominente liberale bron aan Observador. En hij stelt: "De IL heeft geen coalitie gevormd vóór de verkiezingen, omdat het niet dient om het imago van Montenegro op te poetsen, noch om de PSD te helpen. Ze hadden de ernst van de IL moeten overnemen."
Hoewel IL deze indruk van ernst niet “uitstraalde”, probeerde het toch te voorkomen dat de regering zou vallen, door de motie van vertrouwen van Montenegro goed te keuren. Niets gedaan. Nu, al in de campagne, kan Rocha alleen de garanties geven die hij steeds herhaalt: zelfs als hij beschikbaar is – en dat is hij – om samen met Montenegro te regeren, met wie hij zei dat hij een “gesprek” zou moeten voeren over Spinumviva in het geval van een overeenkomst na de verkiezingen, betekent dat niet dat hij de PSD zal verdoezelen.
Daarom heeft IL er vooral naar gestreefd een serieus imago uit te stralen – niet alleen van de partij, maar ook van de kandidaat zelf. Zondag somde Rocha de plekken op waar hij gestudeerd en gewerkt heeft, om aan te tonen dat hij een schoon strafblad heeft: hij heeft zich omhoog gewerkt, hij heeft zijn geld verdiend en hij is niemand iets verschuldigd . Hij hanteert echter een nieuwe formulering: hij gaat zelfs zo ver dat hij stelt dat partijen, maar ook ‘leiders’, zich aan de kiezers moeten presenteren zoals ze zijn.
Dit is de presentatie die Rocha in deze campagne heeft willen maken. Te beginnen met de ontmoeting met zijn voormalige lerares Lucinda, inmiddels 87 jaar oud, op een school in Braga (Dona Maria II) waar hij op zat. Wat de leraar over Rocha te zeggen had, versterkte het beeld van een serieuze, zelfs fatsoenlijke man: "Hij was zo fatsoenlijk dat hij zelfs irritant was" , zei Lucinda, terwijl ze zich een leerling herinnerde die "de beste" van de school was en zelfs zijn klasgenoten "in het gareel zette" (Rocha zei dat hij over de schoolpoort sprong, maar alleen om er zeker van te zijn dat hij op tijd zou zijn). Naast zijn academische successen was hij ook succesvol op professioneel vlak, zoals blijkt uit het verslag dat hij deze dagen doet.
De laatste dagen heeft het verhaal alleen maar aan kracht gewonnen: leider Rocha wil zich onderscheiden van leider Montenegro (en van de anderen, zo verzekert hij, degenen die “het land naar de verkiezingen hebben geleid”, in tegenstelling tot IL) en blijft zijn slogan herhalen: “Groeien door mijn werk, vechten voor mijn kinderen”. Hij vertelt journalisten dat IL niet meedoet aan ‘backstage-spelletjes en -regelingen’, dat de partijleiders ‘een achtergrond buiten de politiek ’ hebben en verantwoordelijk zijn ‘voor hun waarde, en niet voor hun agenda’s en telefooncontacten’.
Voor Montenegro en de AD ligt er altijd een formulering klaar om te vuren: de IL “is er niet om het gedrag van anderen te certificeren , maar om het gedrag van anderen te veranderen”. Of dit gedrag nu ‘ethisch of politiek’ is: ‘We willen de waardigheid van instellingen herstellen en de politiek veranderen.’ Maar dit gaat niet zonder slag of stoot, waaronder het geheugen.
observador