Tien archeologische bestemmingen waar je (misschien) alleen zult zijn

Als pionier in het gebruik van windenergie en aardbevingsbestendige architectuur behoort het tot een van de oudste beschavingen ter wereld en kan het nu worden bezocht: Peñico, de nieuwe archeologische vindplaats die Peru zojuist voor het publiek heeft geopend, met voldoende voorzieningen om het verkeer om te leiden van de weelderige citadel van Machu Picchu, 588 kilometer zuidelijker. Het is een van de tien meest bezochte archeologische vindplaatsen ter wereld, samen met onder andere de piramides van Gizeh, het Colosseum in Rome, de Akropolis van Athene en Pompeii. Naast de must-sees , en naast Peñico, vroeg La Vanguardia archeologen Marta Santos, Roberto Risch, Jusèp Boya en Roger Sala om ideeën voor minder bezochte plekken ter wereld.

Peñico De andere klimaatverandering

Peñico is een vindplaats op 600 meter hoogte tussen het Andesgebergte en de Stille Oceaan, die sinds 12 juli open is voor bezoekers. "Het interessante is dat Peñico de archeologische traditie en symbolische elementen van de Caral-beschaving bewaart", legt Ruth Shady Solís uit, die opgravingen leidde op de vindplaats en in de jaren negentig ook in het nabijgelegen Caral, waaraan deze beschaving haar naam ontleent. "Bijvoorbeeld in de openbare gebouwen en cirkelvormige pleinen waar mensen samenkwamen en rituele ceremonies hielden, en daar zien we hoe ze zich aanpasten aan klimaatverandering met strenge droogteperiodes." Deze minder gangbare beschaving gebruikte windenergie meer dan 3000 jaar geleden en ontwikkelde aardbevingsbestendige architectuur. De eerste, in cirkelvormige leidingen, diende om ceremoniële vuren brandende te houden, en de tweede heeft ervoor gezorgd dat prachtige gebouwen er nog steeds staan voor toeristen om te aanschouwen in 2025. Japan, waar aardbevingen veel voorkomen, heeft onderzocht hoe ze dat deden. Archeologen hebben geen wapens, verdedigingswerken of wapens ontdekt, maar wel overblijfselen van culturele uitwisselingen. Die waren vreedzaam. "Ze begrepen dat het voordeliger was om elkaar uit te wisselen dan te veroveren," zegt Shady. "We weten ook dat elk gebied zijn eigen taal had, maar dat ze een gemeenschappelijke taal gebruikten om tussen de gebieden te communiceren."

STENNES ROCKS De andere Stonehenge

Iets bescheidener, maar ook in het Verenigd Koninkrijk, zijn de Rocks of Stenness een neolithisch monument op de Orkney-eilanden, ten noorden van Schotland, omringd door andere monumenten uit dezelfde periode. Archeologen vermoeden dat het gebied een bijzondere rituele rol moet hebben gespeeld. Sinds 1999 staan ze ook op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. De rotsplaten zijn amper 30 centimeter dik maar vijf centimeter hoog en vormden oorspronkelijk een ellips met een diameter van 32 meter, omgeven door een sloot die tot zeven meter breed was. Er was ook een aarden wal met één ingang, gericht op het noorden. Studies van het daar gevonden aardewerk suggereren dat het monument dateert uit 3000 v.Chr.

DJENNÉ De moddermoskee

Djennée is een prachtige enclave tussen de rivieren de Niger en de Bani in Mali, gesticht rond de 9e eeuw. De indrukwekkende Grote Moskee, die met zijn adobe-architectuur opvalt in het landschap, werd gesticht in 1240. Een 17e-eeuwse imam schreef dat een sultan zich in 1180 tot de islam bekeerde, zijn paleis afstond en opdracht gaf tot de bouw van de Grote Moskee. Djennée werd, samen met diverse archeologische vindplaatsen in de omgeving, in 1988 uitgeroepen tot UNESCO-werelderfgoed.

SANTU ANTINE 3000 jaar oude droge steen

Santu Antine is het belangrijkste bouwwerk in de Nuraghivallei, op de vlakte van Cabu Abbas, Sardinië. Deze bouwwerken dateren uit de bronstijd (rond 1500 v.Chr.) en de ijzertijd (800 v.Chr.). Ze zijn gebouwd van conische basaltblokken zonder mortel. Zuivere droge steen. De centrale toren van Santu Antine heeft een diameter van 17 en 15 meter en wordt beschermd door een bastion met drie torens; het interieur heeft drie verdiepingen. In de omgeving vormden 14 ronde hutten het dorp.

HAMPI Kruispunt van religies

Hampi, gelegen in de vallei van de Tungabhadra-rivier in Karnataka, India, is een indrukwekkend complex van zo'n 350 tempels, paleizen, vestingwerken, tuinen, stallen en markten, verspreid over een oppervlakte van 26 vierkante kilometer. Sinds 1986 staat het op de Werelderfgoedlijst en was het tussen de 14e en 16e eeuw de hoofdstad van de Vijayanagara-dynastie, maar door zijn lange traditie is het belangrijk geworden voor het hindoeïsme, de islam en het jaïnisme.

LINDISFARNE Sprookjeskasteel en eiland

Lindisfarne is een kasteel- en kloostercomplex op een eiland ten noorden van Groot-Brittannië, bekend als het "eiland van hen die van Lindsey reizen". De missie van het klooster was om de wilde noordkust van Engeland te evangeliseren en als zodanig was het het eerste klooster dat door Vikingen werd aangevallen, op 8 juni 793 n.Chr. Daarvoor was het een cultureel centrum en produceerde het bijvoorbeeld de Lindisfarne-evangeliën, een Latijnse kopie van de centrale tekst van het christendom.

HUIZEN VAN TURUÑUELO Het paleis waar een bloedbad plaatsvond

Casas del Turuñuelo is een van de pareltjes van de Tartessische cultuur, die rond de 5e eeuw v.Chr. floreerde in het zuidwesten van het schiereiland. Tijdens opeenvolgende veldtochten bracht Casas del Turuñuelo in Guareña (Badajoz) een dierengraf aan het licht, met zo'n 40 dierenoffers, voornamelijk paarden, maar ook runderen, varkens en een hond. Archeologen weten dat het een rituele slachting betrof en dat alles onmiddellijk in brand werd gestoken en het hele gebouw werd begraven. Waarom? Het blijft een mysterie.

SAN PEDRO DE OLIETE Het Spanje dat niet leeg was

San Pedro de Oliete was een Iberische nederzetting die actief was tussen de 3e en 1e eeuw v.Chr. Er zijn belangrijke ommuurde overblijfselen bewaard gebleven, met een stevig versterkte omheining aan één kant, die optimaal gebruikmaakt van het oneffen terrein. Aan de noordkant, zonder natuurlijke verdediging, maakte een zeven meter brede gracht de zaken ingewikkelder. De kern van de zaak is dat het verdedigingssysteem van deze nederzetting aantoont dat de bewoners (en vooral de architecten) nieuwe systemen moeten hebben ontwikkeld om vijanden met geavanceerde aanvalsvoertuigen het hoofd te bieden.

BAETULO Met de metro naar het oude Rome

Het is de enige van de geselecteerde locaties die zich aan de voet van de metro bevindt. Het is ook ondergronds. Onder een gebouw. Het Museum van Badalona geeft een prachtig beeld van de oude Romeinse stad Baetulo, die nu onder een flatgebouw ligt. Het is indrukwekkend. Het besloeg zo'n 13 hectare en bestond tussen de 1e en 6e eeuw n.Chr. Het ligt aan zee, in een agrarisch gebied en bestond zelfs al vóór Barcino. Baetulo omvat de thermale baden, het forum, oude huizen met winkels, de decumanus maximus, de cardo maximus, kamers, mausoleums en herenhuizen, zoals het Huis van de Dolfijnen, een herenhuis uit de 1e eeuw n.Chr., boven in de stad, het Huis van de Klimop, de Tuin van Quintus Licinius en de waterleiding die tussen 14 en 37 n.Chr. werd aangelegd. Het is het enige in zijn soort dat in Catalonië te bezoeken is.

DE BAGGER VAN BANYOLES Hutten aan de voet van het meer

La Draga wordt sinds begin jaren 90 onafgebroken opgegraven: de vochtigheid in het gebied heeft een aantal artefacten intact gehouden (twee jachtbogen, de 892 palen van de funderingen van huizen, enz.), wat een zeer nauwkeurig beeld geeft van hoe het leven er zo'n 7000 jaar geleden in Catalonië uitzag. Bovendien geeft de reconstructie van hutten een perfect beeld van hoe de neolithische bewoners leefden (en hoe koud ze het uithielden). Het is de enige prehistorische locatie met een meer op het Iberisch Schiereiland.