Het Louvre is gesloten: werknemers staken om overtoerisme aan de kaak te stellen.

De staking kwam maandag onverwacht , toen duizenden Amerikanen, Chinezen, Japanners en Latijns-Amerikanen met hun kaartjes in de hand bij de ingang van de piramide van het Louvre stonden te wachten om 's werelds meest bezochte museum binnen te gaan. Het Louvre, een wereldwijd symbool van kunst, schoonheid en duurzaamheid, dat minstens acht musea herbergt, sloot maandag, waardoor iedereen in de problemen kwam.

Het besluit is niet genomen vanwege het extreme 'aanvalsalarm' dat Parijs trof vanwege de oorlog in het Midden-Oosten en de nasleep daarvan, maar omdat museummedewerkers van mening zijn dat overtoerisme het museum kapotmaakt en zij wilden dit fenomeen stoppen.

De Mona Lisa, Delacroix, de Italiaanse Renaissance, de Venus van Milo, Franse sculpturen, Egyptische graven, Napoleons bed – ze konden maandag even uitrusten van de algemene nieuwsgierigheid, de selfies en de drukte. Het Louvre sloot vanwege een personeelsstaking om ze te behouden en in hun oude glorie te herstellen.

De spontane staking brak maandagochtend uit tijdens een routinematige interne vergadering. Het was toen museumbewakers, kaartverkopers en beveiligingspersoneel weigerden te komen werken uit protest tegen de oncontroleerbare drukte , het chronische personeelstekort en wat één vakbond "onhoudbare" werkomstandigheden noemde. Het "uitgeputte" personeel hekelt de instelling als van binnenuit afbrokkelend.

Het was meer dan een vakbondsstaking; het was een wanhopige wake-upcall , een aanvulling op de protesten tegen overtoerisme in Barcelona, ​​Lissabon, Ibiza en Lanzarote dit weekend.

Het Louvre is het symbool geworden van het wereldwijde toerisme. Een verguld paleis met uitzicht op de Seine, overweldigd door zijn eigen populariteit. Terwijl iconische bezienswaardigheden van Venetië tot de Akropolis moeite hebben om de drukte te beperken, eist 's werelds meest iconische museum zijn tol. Het lijdt onder het onderhoud, geconfronteerd met hordes toeristen die niet eens weten waar ze naar kijken, verdiept in hun audiogidsen en selfies nemend, tot wanhoop van de bewakers.

Het komt zelden voor dat het Louvre zijn deuren sluit voor het publiek. Dat gebeurde tijdens de Tweede Wereldoorlog, tijdens de pandemie en tijdens een korte personeelsstaking in 2019. Maar zo ging het nooit: met toeristen die in de rij stonden op het plein, met kaartjes in de hand, zich afvragend waarom 's werelds beroemdste museum simpelweg was gestopt met zijn activiteiten. Het sloot zijn deuren uit uitputting. Om zijn kunstwerken te behouden.

Deze verstoring komt slechts enkele maanden nadat president Emmanuel Macron een ambitieus tienjarenplan presenteerde, gericht op het redden van het Louvre van de problemen waar het vandaag de dag mee te kampen heeft: waterlekkages, gevaarlijke temperatuurschommelingen, verouderde infrastructuur en een toestroom van bezoekers die de capaciteit van het museum ver overstijgt.

Maar voor de arbeiders ter plaatse lijkt die beloofde toekomst ver weg . "We kunnen geen zes jaar wachten op hulp", zei Sarah Sefian van vakbond CGT-Cultuur. "Onze teams staan ​​momenteel onder druk. Het gaat niet alleen om de kunst, maar ook om degenen die die beschermen."

Midden in de crisis: de Mona Lisa en haar gelukzalige en mysterieuze glimlach. Een 16e-eeuws portret dat massa's mensen trekt, meer een ontmoeting met een beroemdheid dan een artistieke ervaring . Een selfie voor het nageslacht met een verre, raadselachtige renaissancedame, bewaard in een glazen kast om haar te beschermen tegen haar eigen populariteit.

Elke dag verdringen zo'n 20.000 mensen zich in de Salle des États, de grootste zaal van het museum , om een ​​selfie te maken met de mysterieuze vrouw en haar glimlach, geschilderd door Leonardo da Vinci. Ze lijkt wel een demonstratie van mobiele telefoons. Niemand krijgt haar volledig te zien. Ze negeren wat er om haar heen gebeurt : de spectaculaire kleuren van het werk van Titiaan, Veronese en alle Italianen uit de 15e en 16e eeuw. Het kan ze ook niets schelen. Het is als een trofee: een foto met Leonardo da Vinci's grootste werk.

"We kunnen het schilderij niet zien," klaagde Ji-Hyun Park, 28, die vanuit Seoul naar Parijs was gekomen. "We zien telefoons. We zien ellebogen. We voelen de hitte. En dan duwen ze ons."

Macrons renovatieproject, genaamd "De Nieuwe Renaissance van het Louvre", belooft hier verandering in te brengen . De Mona Lisa krijgt eindelijk een eigen zaal, toegankelijk via een tijdelijke ingang. Een nieuwe ingang nabij de Seine is eveneens gepland voor 2031, om de druk op de overvolle piramide te verlichten.

In januari beloofde Macron "omstandigheden voor tentoonstelling, presentatie en uitleg die passen bij wat de Mona Lisa verdient."

Maar voor de medewerkers zijn dit slechts beloftes. De urgentie is nu, aangezien veel van de 60 miljoen toeristen die Frankrijk ontvangt midden in de Europese zomer arriveren en het Louvre bezoeken.

Het Louvre verwelkomde vorig jaar 8,7 miljoen bezoekers, meer dan het dubbele van het aantal waarvoor de faciliteiten zijn ontworpen. Zelfs met een dagelijkse limiet van 30.000 bezoekers, zeggen medewerkers dat de ervaring een dagelijkse uithoudingstest is geworden, met zeer weinig zitplaatsen, een beperkt aantal toiletten en de zomerhitte die wordt versterkt door het broeikaseffect van de piramide.

In een uitgelekt memo waarschuwde Louvre-president Laurence des Cars dat sommige delen van het gebouw "niet langer luchtdicht zijn" en dat temperatuurschommelingen onbetaalbare kunstwerken in gevaar brengen. Zelfs de basisbehoeften van bezoekers (eten, toiletten, bewegwijzering) voldoen ruimschoots aan de internationale normen. Ze beschreef de ervaring simpelweg als "een fysieke beproeving".

"Wat begon als een geplande maandelijkse briefing is uitgegroeid tot een massaal protest van ergernis ", aldus mevrouw Sefian. De gesprekken tussen personeel en management begonnen om 10.30 uur en duurden tot in de middag. Aan het begin van de avond sloot het museum.

Het uitgebreide renovatieplan, waarvan de kosten worden geschat op € 700 tot € 800 miljoen , zal naar verwachting worden gefinancierd door de kaartverkoop, particuliere donaties, publieke middelen en licentiekosten van de vestiging van het Louvre in Abu Dhabi.

Maar werknemers zeggen dat hun behoeften dringender zijn dan welk tienjarenplan dan ook.

In tegenstelling tot andere belangrijke Parijse bezienswaardigheden, zoals de Notre Dame en het Centre Pompidou, die beide door de overheid gefinancierde restauraties ondergaan, verkeert het Louvre nog steeds in een vacuüm : het is niet volledig gefinancierd, noch volledig operationeel, en er is geen sprake van een permanent donatie- of mecenaatsprogramma, zoals bij andere musea over de hele wereld het geval is.

President Macron, die in 2017 zijn overwinningstoespraak bij de verkiezingen in het Louvre hield en zijn werk tentoonstelde tijdens de Olympische Spelen van 2024 in Parijs, heeft beloofd dat er tegen het einde van het decennium een ​​veiliger en moderner museum zal zijn.

Het probleem is dat het Louvre niet kan wachten. De miljoenen toeristen die het bezoeken, zijn degenen die de modernisering ervan kunnen financieren, omdat het, net als de Notre-Dame, een schat aan menselijkheid is.